Η έλευση του καλοκαιριού είναι συνδεδεμένη με την άνοδο της θερμοκρασίας. Η ζέστη, ιδίως στα αστικά κέντρα, καθίσταται ανυπόφορη κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών, γεγονός που ωθεί τους ανθρώπους στην εύρεση οδών διαφυγής από την αποπνικτική αίσθηση, η οποία τους καταβάλλει. Ο συνήθης τρόπος αποφυγής της είναι η εξόρμηση σε παραθαλάσσιες περιοχές και παραλίες.

Ειδικά στην Ευρώπη, η οποία γνωρίζει αρκετούς και συχνούς καύσωνες τα τελευταία έτη, υπάρχει αυξημένη επιθυμία για κολύμβηση στη θάλασσα, σε ποταμούς και λίμνες. Στο πλαίσιο αυτό, η διατήρηση υψηλής ποιότητας υδάτων κολύμβησης είναι ιδιαιτέρως σημαντική. Ως εκ τούτου, η ετήσια έκθεση περί ποιότητας των ευρωπαϊκών υδάτων κολύμβησης του 2021, την οποία συνέταξε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (European Environment Agency) καθίσταται κρίσιμη. Γνώμονας της αξιολόγησης αυτής είναι η εφαρμογή και η αποτελεσματικότητα των μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος και συγκεκριμένα, όσων αφορούν τα ύδατα κολύμβησης.

Η Ελλάδα κατάφερε να διατηρήσει την ίδια θέση με εκείνη που έλαβε στην έκθεση του 2020, ήτοι την 3η σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με το 95,8% του συνόλου των 1.683 περιοχών της να αναφέρεται ως «εξαιρετικής ποιότητας». Προπορεύονται η Αυστρία (1η θέση), καθώς το 97,7% των 261 αναφερόμενων σημείων κολύμβησης είναι εξαιρετικής ποιότητας και η Μάλτα (2η θέση), όπου το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται σε 96,6%.

Είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικό ότι η ποιότητα των υδάτων βελτιώνεται από την θέσπιση της σχετικής Οδηγίας (Bathing Water Directive, 2006/7/EC) έως και σήμερα, λαμβανομένων υπόψη των ετησίων εκθέσεων, με τις περιοχές κολύμβησης που φέρουν τον χαρακτηρισμό «εξαιρετικές» να αγγίζουν το 84,8%, ενώ σε ποσοστό 95,2% ανέρχονται οι περιοχές που πληρούν ελάχιστα πρότυπα ποιότητας των υδάτων στην ΕΕ. Ομοίως, τα ύδατα κακής ποιότητας αποτελούν μόνον το 1,5% όλων των περιοχών στην ΕΕ. Συγκρίνοντας το εν λόγω ποσοστό με εκείνο της έκθεσης του 2013 (2%) καθίσταται σαφές το μέγεθος της προσπάθειας, η οποία κατεβλήθη από τα κράτη – μέλη της ΕΕ, αποσκοπούσα στην βελτίωση της ποιότητας των υδάτων κολύμβησης.

Μολονότι αποκομίζει κανείς μεγάλη χαρά εκ των προαναφερόμενων πορισμάτων των εκθέσεων, αξίζει να τονισθεί η επίκαιρη ανησυχία, τόσο ως προς τις θαλάσσιες χελώνες, όσο και ως προς τις μέδουσες.

Η χελώνα Καρέττα καρέττα (Caretta caretta) και η Πράσινη χελώνα (Chelonia mydas) επιλέγουν τη Μεσόγειο κάθε χρόνο, προκειμένου να δημιουργήσουν τις φωλιές τους και να αναπαραχθούν. Την ίδια περιοχή επιλέγει και η Δερματοχελώνα (Dermochelys coriacea), ορμώμενη εκ του Ατλαντικού Ωκεανού, προς αναζήτηση τροφής. Ο πληθυσμός των θαλάσσιων χελωνών που επισκέπτονται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες την χώρα μας είναι ιδιαιτέρως σημαντικός, ιδίως αν ληφθεί υπόψη η σταδιακή μείωση του πληθυσμού τους.

Η θαλάσσια ρύπανση, η οποία οφείλεται τόσο στο πετρέλαιο και τις συναφείς ουσίες, όσο και στα πλαστικά (λ.χ. σακούλες, μάσκες, δίχτυα αλιείας), αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα διατήρησης της φθίνουσας τάσης του πληθυσμού των θαλασσίων χελωνών. Ως εκ τούτου, είναι κρίσιμο να πραγματοποιηθεί μια συλλογική προσπάθεια βελτίωσης της παρούσας κατάστασης, ώστε να προστατευτούν τα διάφορα είδη θαλάσσιας χελώνας.

Άλλωστε, δεν γίνεται να παραλειφθεί η σύνδεση ανάμεσα στην μείωση του πληθυσμού της θαλάσσιας χελώνας και στην εμφάνιση της μωβ μέδουσας. Οι τελευταίες αποτελούν πιθανή τροφή για τις πρώτες, όπως και παρατηρήθηκε και πρόσφατα από τα πλάνα του Μάριου, της θαλάσσιας χελώνας της Νάξου, που καταβρόχθισε πλήθος μεδουσών. Κατά τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται η ισορροπία εντός του θαλάσσιου οικοσυστήματος μέσω της εν τοις πράγμασι υλοποίησης της τροφικής αλυσίδας.

Αντί επιλόγου στο παρόν άρθρο, επισημαίνεται η ανάγκη προσοχής κατά τις εξορμήσεις στη θάλασσα, τόσο λόγω των μεδουσών, όσο και λόγω της έναρξης της περιόδου δημιουργίας φωλιών σε αυτές.