Άρθρο του εξωτερικού συνεργάτη, Γιώργου Δρόσου,

«Να αγοράσω κρυπτονομίσματα; Έπρεπε να είχαμε αγοράσει νωρίτερα, τώρα θα είχαμε εξασφαλίσει μεγάλα κέρδη». Αυτός ο προβληματισμός εγείρεται ολοένα και περισσότερο σε μεγάλη μερίδα νέων -και όχι μόνο- το τελευταίο διάστημα.

Και σίγουρα υπάρχουν αρκετοί που είδαν τα κέρδη τους να πολλαπλασιάζονται, είτε έχοντας το know-how είτε απλά επειδή τους προτάθηκε από τρίτο να ασχοληθούν. Εμείς θα εστιάσουμε στους πρώτους, προσεγγίζοντας το θέμα από την δική μας οπτική γωνία.

Εποχή της πληροφορίας: Κατά ευρεία έννοια η εποχή στην οποία ο άνθρωπος μπορεί να ανταλλάσσει και να επεξεργάζεται (ελεύθερα) πληροφορίες. Εάν λάβουμε υπόψιν τον “Νόμο του Moore”: η υπολογιστική ισχύς των μηχανημάτων διπλασιάζεται κάθε δυο χρόνια και το γεγονός ότι  η σχετική γνώση και οι αλγόριθμοι αναπτύσσονται συνεχώς, παρατηρούμε μια όλο και πιο γρήγορη (εκθετική) ανάπτυξη των γνώσεων και των μηχανημάτων κατά το πέρασμα του χρόνου.

Δεν υπάρχει σαφής ημερομηνία εκκίνησης της εποχής αυτής, ούτε και γνωρίζουμε αν έχουμε σταματήσει να την διανύουμε – ειδήμονες αναφέρουν ως τρέχουσα περίοδο την μέτα-εποχή της πληροφορίας (σας λέει κάτι η πρόθεση;), με τους προσωποποιημένους αλγόριθμους που δίνουν την αίσθηση ότι τα μηχανήματα μας καταλαβαίνουν, την “σύζευξη” της πραγματικότητας με την εικονική πραγματικότητα, και τόσα άλλα. Ωστόσο, σίγουρα ένα από τα σημαντικότερα ορόσημα μέσα στην περίοδο που διανύουμε, είναι σίγουρα η έλευση και η υιοθέτηση των κρυπτονομισμάτων, με πρώτο και σημαντικότερο ως τώρα το bitcoin.

Τι είναι όμως αυτά τα τόσο δημοφιλή κρυπτονομίσματα, συμπεριλαμβανομένου και του Bitcoin, που εγείρουν ολοένα και αυξανόμενο ενδιαφέρον; Ρισκάροντας με την υπεραπλούστευση: είναι πληροφορίες!

Για να δούμε πως λειτουργεί το σύστημα στο οποίο βασίζεται το Bitcoin: ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα ηλεκτρονικό αρχείο – «μπλοκάκι» με συναλλαγές. αρχείο που περιέχει δεδομένα με πληροφορίες συναλλαγών μεταξύ μιας ομάδας -απλά σημειώνουν ποιος μεταφέρει χρήματα σε ποιον και στο τέλος θα ‘’λογαριαστούν’’. Οι συναλλαγές είναι ψηφιακά υπογεγραμμένες. Οι ψηφιακές υπογραφές αυτές, είναι κατασκευασμένες με τρόπο τέτοιο ώστε να μην μπορεί κανείς να τις υποκλέψει, αλλά ταυτόχρονα όλοι να μπορούν να επιβεβαιώσουν ότι είναι έγκυρες. Το κάθε μέλος της ομάδας λοιπόν, ξεκινάει με ένα συγκεκριμένο ποσό, έτσι ώστε όταν φτάσουμε να λογαριαστούμε να μην υπάρχει κάποιος που να έχει ξοδέψει περισσότερα από όσα έχει. Αυτό το  αρχείο,κοινοποιείται σε όλα τα μέλη της ομάδας (peer-to-peernetwork)και συνεπώς όλοι μπορούν να έχουν ένα αντίγραφο του και δεν μην ανήκει σε ένα συγκεκριμένοάτομο (decentralized finance system, εν συντομία De-Fi).

Miners κρυπτονομισμάτων στο Καζακστάν

¨Miners¨ κρυπτονομισμάτων στο Καζακστάν με υπερσύγχρονους εξοπλισμούς ηλεκτρονικών υπολογιστών

Αφού λοιπόν παραλάβουν το αρχείο ορίζουν ένα αριθμό – στόχο. Χρησιμοποιώντας μια δύσκολη μαθηματική συνάρτηση κρυπτογράφησης (cryptographichashfunctionSHA256), προσπαθούν να «μαντέψουν», ποιος αριθμός – κλειδί πρέπει να εισαχθεί στο «μαγικό κουτί» της συνάρτησης για να μας επιστρέψει τον αριθμό-στόχο. Αυτή η διεργασία είναι ευρέως γνωστή ως ‘’mining’’. Για την δύσκολη αυτή λοιπόν επιδίωξη χρησιμοποιούμε τους υπολογιστές, οι οποίοι ξοδεύουν την υπολογιστική τους ισχύ (σημείωση: όσο πιο καλός είναι ο υπολογιστής, τόσο πιο γρήγορους υπολογισμούς θα κάνει – κάτι που οδηγεί και στην διαβόητη αύξηση των PC hardware τιμών, αλλά και στην κατανάλωση ρεύματος). Ο υπολογιστής λοιπόν ο οποίος θα ξοδέψει την μεγαλύτερη ισχύ για να φτάσει πρώτος στο επιθυμητό αποτέλεσμα, είναι και αυτός που αποδεικνύει και κατοχυρώνει το δικό του αντίγραφο της λίστας πληρωμών μας στο κοινό δίκτυο της ομάδας, και συνδέει άρρηκτα τον αριθμό-κλειδί του με την λίστα αυτή. Προϋπόθεση βέβαια σε αυτή την διαδικασία, είναι οι συναλλαγές να παραμείνουν αναλλοίωτες.

Έτσι φτάνουμε αισίως στην πρώτη καταχώρηση του αρχείουτο οποίο περιέχει: την  -επικυρωμένη-αρχική λίστα συναλλαγών και τον αριθμό-κλειδί. Όλα τα επόμενα αρχεία που θα ακολουθήσουν, για να υπάρχει η αρχή της συνέχειας και της μη διπλής καταχώρησης των συναλλαγών, εκτός των δύο άνω περιεχόμενων θα έχουν και τον αριθμό στόχοτου προηγούμενου αρχείου, το οποίο και αποτελεί την «αλυσίδα» (chain) που συνδέει όλα τα αρχεία μαζί, καθιστώντας σε κάποιον δύσκολο να τα παραβιάσει. Αυτό είναι τοπερίφημο blockhain, η ραχοκοκαλιά του διασημότερου κρυπτονομίσματος! Τονίζεται επίσης ότι το blockαυτό είναι αποδεκτό από όλους: δεν χρειάστηκε κάποιος μεσάζοντας – ελεγκτής για να επιβεβαιώσει το αποτέλεσμα όπως π.χ. μια κεντρική τράπεζα στην πραγματική οικονομία! Όλα τα μέλη αποδέχονται την ορθότητα του αρχείου, με  γνώμονα τις δύσκολες μαθηματικές πράξεις που αναφέραμε προηγουμένως.

Μεταξύ άλλων, θα αναρωτιέστε ως τώρα: «το νόμισμα που κολλάει;». Το νόμισμα λοιπόν, είναι μια ειδική καταχώρηση στο αρχείο μας η οποία λέει: «αυτός που βρήκε τον αριθμό κλειδί παίρνει χ νομίσματα». Δεν προήλθε από κανένα, είναι μια «συναλλαγή» που είναι αυτομάτως αποδεκτή από όλους και είναι ο τρόπος προσφοράς χρήματος (ως άλλο νομισματοκοπείο) του συστήματος μας.Φανταστείτε τώρα λοιπόν ότι αντί για μια ομάδα, μπορούμε να προεκτείνουμε το σύστημα μας σε όποιον είναι ικανός να χειριστεί ηλεκτρονικό υπολογιστή και να «τρέχει» τον συγκεκριμένο αλγόριθμο και έτσι έχουμε το παγκόσμιο δίκτυο του Bitcoin. Η αξία του νομίσματος αυτού εκφράζεται σε αμερικανικά δολάρια, η οποία εκφράζει και ανάλογες διακυμάνσεις ανάλογα με την αποτίμηση του.

Για να επανέλθουμε λοιπόν στο αρχικό «αξίωμά» μας, το bitcoin, θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως μια πληροφορία, η οποία ενέχει αξία! Ως τέτοιο,  θα παρουσίαζε σημαντική ομοιότητα με τα νομίσματα του παρελθόντος, ωστόσο έχουν ουσιώδεις διαφορές με τα σημερινά συμβατικά νομίσματα. Έχουμε ενδεικτικά αναφέρει παραπάνω ότι για το bitcoinισχύουν: το αποκεντρωμένο σύστημα, την μη ύπαρξη μεσαζόντων (λ.χ. τράπεζες) για συναλλαγές, την ασφάλεια και την προστασία προσωπικών δεδομένων. Επειδή όμως το bitcoin, όπως και τα υπόλοιπα -κατά προσέγγιση- 16.000 (!) κρυπτονομίσματα (τα οποία χρησιμοποιούν παρεμφερή συστήματα με το blockchain) που υπάρχουν σήμερα έχουν κερδοσκοπικό χαρακτήρα με επικίνδυνα μεγάλες διακυμάνσεις στις τιμές τους και χρησιμοποιούνται κατά καιρούς για παράνομες συνδιαλλαγές, υπάρχουν πολλές νύξεις για την χρήση τους, εντός και εκτός της χώρας.Και φυσικά δεν μιλάμε μόνο για την διαδικασία του mining, αλλά και την αγοραπωλησία των κρυπτονομισμάτων, σε πλατφόρμες που είναι ευρέως γνωστές και πολυδιαφημιζόμενες, με αρκετά φιλικό περιβάλλον χρήστη, ορισμένες από τις οποίες «πήραν φωτιά» κατά την τελευταία διετία, όπου λόγω των συνθηκών (περιορισμός κυκλοφορίας, τάση για κατανάλωση χρημάτων που προοριζόταν για διασκέδαση) ορισμένα από αυτά εκτοξεύτηκαν σε all time high τιμές.

Ορισμένα από αυτά τα κρυπτονομίσματα φάνηκε ότι ήταν ‘’pump and dump’’ schemes, δηλαδή υπήρξε μια πολύ απότομη αύξηση στην τιμή τους και στην συνέχεια μια ραγδαία πτώση.

Με περιορισμένες δυνατότητες και με μεγάλο τους προτέρημα την ακαριαία απόκτηση φήμης, η αγέλη των επενδυτών τα οδήγησε σε εξαιρετικά παραδείγματα φούσκας. Εν αντιθέσει με άλλα, τα οποία υπόσχονται ακόμη περισσότερες δυνατότητες από αυτές που περιεγράφηκαν παραπάνω, τα οποία ναι μεν έχασαν αξία ακολουθώντας τις τελευταίες εξελίξεις, αλλά διατηρούνται σε δικαιολογημένες τιμές, υποδεικνύοντας ότι υπάρχουν επενδυτές που τα στηρίζουν και developersπου συνεχώς τα εξελίσσουν. Υπάρχει και το bitcoin βέβαια, που από πολλούς θεωρείται ως σταθερό επενδυτικό asset, περιλαμβάνοντας το στο χαρτοφυλάκιο τους ως μέσο αντιστάθμισης και διακράτησης αξίας, θεωρώντας πως είναι ο «νέος χρυσός».

Με φόντο λοιπόν και τις τελευταίες εξελίξεις που έχουν σοκάρει τις αγορές σε παγκόσμιο επίπεδο, τα κρυπτονομίσματα είναι μια εξαιρετική ευκαιρία για να πάρετε μια γεύση από το so-called μέλλον της παγκόσμιας οικονομίας, αφού όμως καταλάβετε (όπως και κάθε προϊόν που ενέχει αξία και συναλλάσσεται) τι ακριβώς είναι. Επιπροσθέτως, όσοι από εσάς προσβλέπετε σε σχετικές επενδυτικές επιλογές, να γνωρίζετε ότι πάντα το υπάρχον σύστημα θα γεννά ευκαιρίες εισόδου σε μια αγορά, οπότε μην πανικοβάλλεστε με τον φόβο ότι θα μείνετε εκτός! Άραγε, πως να πραγματοποιούμε τις κοινές συναλλαγές μας σε λίγα χρόνια;