Άρθρο της εξωτερικής συνεργάτιδος, Μαρίνας Βασιλειάδου,
Πριν λίγες μέρες πραγματοποιήθηκε η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία αφορούσε εν μέρει τις κυρώσεις που ενδεχομένως να επέβαλλε η Ε.Ε στην Τουρκική πλευρά λόγω της παράνομης συμπεριφοράς της στην Ανατολική Μεσόγειο. Η διάσκεψη διήρκησε έως τις 2 μ.μ (ώρα Ελλάδας) και τα αποτελέσματά της είχαν μία ήπια χροιά.
Εντός της Συνόδου των 27 δεν άργησαν να σχηματιστούν αντίπαλα στρατόπεδα σχετικά με την επιβολή (ή όχι) κυρώσεων. Ειδικότερα, αν και ενδεικτικά, κατά των κυρώσεων τάχθηκαν οι Γερμανία, Πολωνία, Ιταλία, Ισπανία, με τους τελευταίους, βέβαια, να τηρούν μία αρκετά πιο έντονη θέση. Η δε Γερμανία επεσήμανε ότι μία ενδεχόμενη πτώση της κυβέρνησης του Ερντογάν θα ισοδυναμούσε με ένα χάος από το οποίο θα επηρεάζονταν και οι χώρες της Ευρώπης. Αντιθέτως, η Γαλλία, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Σλοβενία, η Σλοβακία, η Ελλάδα, η Κύπρος (κι όχι μόνο), επέμεναν στην επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας, με την Γαλλία να κρατάει μία σχετική απροθυμία ως προς τις διαδικασίες. Η Ελλάδα, όπως και η Κύπρος, υποστήριζαν σθεναρά την «τιμωρία» προς τη γειτονική χώρα.
Αν και η πλειοψηφία των χωρών, όπως και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εν γένει, υποστήριζε την εφαρμογή της απόφασης του Οκτωβρίου αναφορικά με την υπεράσπιση των συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της και την διατήρηση της περιφερειακής σταθερότητας, δεν φαίνεται να υιοθετήθηκε καμία αντίστοιχη πρακτική. Απεναντίας, το κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου αποτελούσε, μάλλον, ένα προειδοποιητικό μήνυμα παρά μία άμεση κατεύθυνση προς την Τουρκία. Αναλυτικότερα, δεν επιβλήθηκαν κυρώσεις ούτε εφαρμόστηκε εμπάργκο όπλων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αιτήθηκε την υποβολή σχετικής με τις ευρωτουρκικές σχέσεις αίτησης μέχρι τον Μάρτιο του 2021. Προειδοποίησε την τουρκική πλευρά να απέχει από τυχόν προκλήσεις εάν επιθυμεί να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις σχετικά με την ένταξή της και την κάλεσε να σεβαστεί τα ψηφίσματα 550 και 789 της Συνόδου των Ηνωμένων Εθνών για την Ανατολική Μεσόγειο. Παράλληλα, επισημάνθηκε η απόπειρα επαναφοράς των διαπραγματεύσεων για την κατάσταση, αλλά και η επιβολή κυρώσεων σε πρόσωπα που φέρουν ευθύνη.
Εξετάζοντας την απόφαση που ανακοινώθηκε μετά το πέρας της Συνόδου, γίνεται αντιληπτό ότι η Ευρώπη, αν και καταδίκασε αυστηρά την έντονη προκλητικότητα της Τουρκίας, δεν προέβη σε κανένα έμπρακτο μέτρο αποτροπής της. Ανέφερε, μάλιστα, ότι αναλόγως την έκβαση των γεγονότων πιθανές κυρώσεις θα εφαρμοστούν κατά τον μήνα Μάρτιο και όχι νωρίτερα, περιμένοντας πάντοτε και τις εξελίξεις από τις ΗΠΑ με τις πρώτες κινήσεις του Τζο Μπάιντεν επί του θέματος. Η ευελιξία της Ευρώπης φαίνεται σαν να δίνει το πράσινο φως στην τουρκική πλευρά να συνεχίσει την προκλητική και άκρως επικίνδυνη στάση της, εγκρίνοντας σιωπηλά τις τακτικές της και αδιαφορώντας για την εξασφάλιση των καλύτερων δυνατών συνθηκών για τα κράτη μέλη της. Διερωτώμαι, ωστόσο, η μετριοπαθής στάση της Γηραιάς Ηπείρου θα οξύνει την στάση της Τουρκίας και κατ’ επέκταση τις σχέσεις εντός της ένωσης ή μήπως η χώρα θα συμμορφωθεί με τις συστάσεις της; Θεωρώ, όμως, ότι το τελευταίο σενάριο είναι κάπως απίθανο, σκεπτόμενη πάντοτε τη μέχρι τώρα εξέλιξη των γεγονότων.
