Χθες, βλέποντας ειδήσεις, σκεφτόμουν πως τα Χριστούγεννα – αναφέρομαι στην εμπορικοποιημένη και όχι θρησκευτική μορφή τους – ο κόσμος, πέραν του ότι θέλει να «ξεφύγει», φυσικά, πρέπει να χαίρεται πάρα πολύ, ώστε να συρρέει έτσι στο κέντρο της πόλης για ψώνια, με τον COVID πάνω από το κεφάλι του.

Πλάκα πλάκα, όμως, γιατί συρρέουμε έτσι για ψώνια;

Είναι το τι θα βάλουμε στο ρεβεγιόν; Είναι για τα δώρα, για την προσφορά; Είναι για τις ετοιμασίες για το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι; Είναι χαρά τούτο ή άγχος, τελικά; Η επιστήμη έχει βρει την απάντηση και για αυτό το φιλοσοφικό μου ερώτημα…Διαβάζοντας, είδα πολλά και για ορμόνες, ορμόνες που πέραν των “holiday stress and joy” είχαν δίπλα και τη λέξη «σεξ». Για να εξετάσουμε τα κοινά…

Όπως έχει προκύψει μέσα από έρευνες Ψυχολόγων, Νευροψυχολόγων και Νευρολόγων, οι γιορτές προσθέτουν λίγο ακόμη στρες στη ζωή μας. Καθώς φαίνεται, η επιλογή του σωστού δώρου για τον κάθε φίλο, γνωστό ή τ@ σύντροφ@ μας, τα οικογενειακά/φιλικά τραπέζια ή πάρτυ, τα πάρτυ στο γραφείο, οι ετοιμασίες και η έξτρα περιποίηση που θεωρούμε ότι οπωσδήποτε πρέπει να κάνουμε για αυτά (και δώσ’ του το αγγούρι στο μάτι και μετά παραπάνω άγχος για το τι θα βάλεις στη σαλάτα, ποιος σου φταίει τώρα;), έρχονται να μας αγχώσουν. Το καθημερινό στρες που βιώνουμε, σε συνδυασμό με το προστιθέμενο που προαναφέραμε, «μπορεί να προκαλέσει σημαντικό άγχος, ευερεθιστότητα και ένταση» (Paraskevi Noulas, assistant professor of psychiatry at NYU Langone Health).

Η κορτιζόλη, η κύρια ορμόνη που σχετίζεται με το στρες, μπορεί να παρουσιάσει μεγάλες αυξομειώσεις κατά τη διάρκεια των εορτών (Robin Edelstein, αναπληρωτής καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν). Όλα εξαρτώνται από την κατάσταση και τις δυναμικές στη σχέση μας με τα άτομα που πρόκειται να συναναστραφούμε. Ένα ισχυρό μείγμα κορτιζόλης, σεροτονίνης και ντοπαμίνης κυριαρχεί στον οργανισμό πολλών από εμάς κατά την εορταστική περίοδο.

Ωστόσο, θετική σχέση έχει βρεθεί μεταξύ των κανονικών ενδογενών επιπέδων κορτιζόλης και του μέσου επιπέδου διέγερσης που προκαλείται από τη σεξουαλική δραστηριότητα, κάτι το οποίο συνάδει με προηγούμενα στοιχεία, τα οποία δείχνουν θετική σχέση μεταξύ κορτιζόλης και σεξουαλικής διέγερσης. Κατά μέσο όρο, η κακή διάθεση δεν επαρκεί για να προκαλέσει ενισχυμένη διέγερση σε σεξουαλικό πλαίσιο. Είναι αξιοσημείωτο ότι τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης φαίνονται επαρκή για να διευκολύνουν αυτό το είδος διέγερσης (G. Rodríguez-Nieto, A.T. Sack, M. Dewitte, F.Emmerling, T. Schuhmann, 2020).

Βάσει των δεδομένων, δε μπορεί να απορριφθεί μια πιθανή συσχέτιση μεταξύ θυμού, θλίψης, πόνου, και ούτω καθεξής και σεξουαλικής επιθυμίας, όπου το σώμα ανταποκρίνεται με αυτονομία. Η έλλειψη συσχέτισης μεταξύ αρνητικής διάθεσης και διέγερσης σε σεξουαλικό πλαίσιο μπορεί, επιπλέον, να αποδοθεί σε ατομικές διαφορές, καθώς ορισμένα άτομα είναι πιο επιρρεπή σε σεξουαλική διέγερση όταν είναι θυμωμένα, λυπημένα ή ανήσυχα (Bancroft και Vukadinovic, 2004).

Περνώντας σε μία ορμόνη που είναι γνωστή για την όμορφη και χαρούμενη διάθεση που προκαλεί, η ωκυτοκίνη, γνωστή και ως «ορμόνη της αγάπης», που εμπλέκεται σε μερικές από τις στενότερες σχέσεις εμπειρίες μας, μπορεί επίσης να παρουσιάσει αυξομειώσεις κατά τη διάρκεια των διακοπών. Φυσικά, αυτό θα ήταν ιδιαίτερα ωφέλιμο για τον οργανισμό κατά τη διάρκεια αυτής της «πιεστικής» για πολλούς περιόδου – και όχι μόνο. Η ωκυτοκίνη θεωρείται φυσικό αντίδοτο για το στρες και απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια πράξεων όπως η αγκαλιά και το σεξ. «Η σωματική επαφή και πρωτίστως η ζεστασιά αυτής, σχετίζεται με αλλαγές στα επίπεδα της ωκυτοκίνης» (Jennifer Bartz, αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχολογίας που Πανεπιστήμιο McGill). Η «ορμόνη της αγάπης», μας συνδέει με τους άλλους και απελευθερώνεται από τον οργανισμό με ένα φιλί ή μια αγκαλιά από ανθρώπους που αγαπάμε και εμπιστευόμαστε.

Για να ολοκληρώσουμε το εορταστικό μας άρθρο, ας αναφερθούμε σε ένα fact που καλό θα ήταν να μην ξεχνάμε:

Είναι κοινός τόπος πως, όπως σε κάθε γιορτή, έτσι και αυτή την περίοδο τείνουμε να καταναλώνουμε περισσότερη ζάχαρη και αλκοόλ από το σύνηθες, γεγονός που μπορεί να διαταράξει την ορμονική μας ισορροπία πολύ πιο γρήγορα απ’ ό,τι θα πίστευε κανείς. «Εισβάλλοντας» στο ενδοκρινικό σύστημα, το αλκοόλ μπορεί, μεταξύ άλλων, να επηρεάσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και να μειώσει τις αναπαραγωγικές λειτουργίες. Μολονότι το αλκοόλ και το σεξ είναι συνυφασμένα στο μυαλό των περισσότερων, το αλκοόλ μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο στη συνεύρεση, δυσκολεύοντας την διαδικασία της στύσης, αλλά και της ύγρανσης του κόλπου. Γιατί να αφήσουμε τα στερεότυπα να μας στερήσουν την καλή διάθεση και την ευχαρίστηση, τώρα που η επιστήμη μας έχει διαφωτίσει σχετικά;

Καλές γιορτές! Πάντα προσέχουμε!

Πηγές εικόνας: Wavebreakmedia