Σε μια περίοδο που στην Ελλάδα αναρωτιόμαστε ποια είναι τα μέτρα πρόληψης και στήριξης που πρέπει να δοθούν στις επιχειρήσεις, ώστε να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στην νέα πραγματικότητα που έχουμε περιέλθει ελέω COVID-19, οι τεχνολογικοί κολοσσοί, όπως η Google, η Αmazon, το Facebook, η Microsoft και η Apple επιδεικνύουν τεράστια κέρδη με πωλήσεις που ξεπερνούν σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και τα 1,92 τρισ. δολάρια.
Η τεράστια αυτή άνοδος, η οποία ισχύει σαφώς εδώ και αρκετό καιρό, έχει κινήσει υποψίες στις ΗΠΑ, αλλά και στις Βρυξέλλες, σχετικά με το κατά πόσο επικρατεί τελικά μονοπώλιο και στο χώρο της τεχνολογίας. Γι΄αυτό τον λόγο, οι επιτροπές ανταγωνισμού είτε του αμερικανικού Κογκρέσου είτε της ευρωπαϊκής Κομισιόν έχουν ξεκινήσει συνεδριάσεις, ώστε να μπορέσουν να ελέγξουν το ζήτημα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ακρόαση πριν λίγες ημέρες των διευθυνόντων συμβούλων των Amazon, Facebook, Google και Apple. Μάλιστα, εν μέσω προεκλογικής περιόδου στις ΗΠΑ για τις προεδρικές εκλογές, Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί φάνηκαν να έχουν κοινή γραμμή απέναντι στους τεχνολογικούς αυτούς κολοσσούς, προσπαθώντας να εκμαιεύσουν στοιχεία, για να αποδείξουν πως όντως οι επιχειρήσεις αυτές επιδιώκουν την οικονομική εξόντωση των ανταγωνιστών τους.
Μέσα από την έρευνα αυτή και από εσωτερικά mails του Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ιδρυτή του Facebook, φαίνεται πως παρακινούνται τα υπόλοιπα στελέχη της εταιρείας να εξαγοράζουν οποιαδήποτε ανταγωνιστική start – up επιχείρηση δύναται να προκαλέσει έντονο ανταγωνισμό στο μέλλον, φτάνοντας να συζητιέται μέχρι και μια μελλοντική εξαγορά της Google. Σε αυτό το σημείο απλά να τονίσουμε πως κάποτε το Instagram θεωρήθηκε ο άμεσος ανταγωνιστής του Facebook και ο Ζούκερμπεργκ προχώρησε στην εξαγορά του. Παρόμοιες πρακτικές χρεώθηκαν και στον Τζεφ Μπέζος, ιδρυτή της Amazon, ο οποίος κατηγορείται πως προχωρά και αυτός σε διαδικασίες εξάλειψης του ανταγωνισμού με την παρεμπόδιση προβολής άλλων σελίδων ηλεκτρονικού εμπορίου, ακόμα και με την εξαγορά τους, όπως έγινε και στην, προ δεκαετίας, περίπτωση του σάιτ diapers.com.
Την ίδια στιγμή στις Βρυξέλλες, η επίτροπος Ανταγωνισμού της Ε.Ε., Μαργκρέτε Βεστάγκερ, εποπτεύει την εκστρατεία ενάντια στο διαδικτυακό ολιγοπώλιο. Η πιο γνωστή υπόθεση είναι ίσως η εντολή της Κομισιόν προς την Apple για την αναδρομική καταβολή 13 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η οποία στη συνέχεια ακυρώθηκε. Ακόμα και μετά την ακύρωση, η Επίτροπος δήλωσε πως το ζήτημα αυτό δεν έχει λήξει και σίγουρα θα ελεγχθεί το κατάστημα εφαρμογών της εταιρείας και το κατά πόσο προωθεί μονοπωλιακές πρακτικές. Επίσης, από το 2017 έως το 2019 η Google έχει καταδικαστεί τρεις φορές για μονοπωλιακή συμπεριφορά στον χώρο της διαδικτυακής διαφήμισης με συνολικά πρόστιμα 8,25 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ στο στόχαστρο πλέον τίθεται και η Amazon, η οποία έχει κατηγορηθεί από τα ευρωπαϊκά όργανα πως συλλέγει προσωπικά δεδομένα πωλητών που χρησιμοποιούν την πλατφόρμα της.
Συμπεραίνουμε, λοιπόν, πως βρισκόμαστε σε μία περίοδο «διαμάχης» των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών και των Η.Π.Α. και Ε.Ε. Κάποτε, υπήρχε η αντίληψη πως πολλές φορές οι μεγάλες εταιρείες λειτουργούσαν και για τα συμφέροντα των κρατών στα οποία είναι η βάση τους. Αυτό φαίνεται, πλέον, να αλλάζει. Παρατηρούμε πως οι επιχειρήσεις αυτές πια αποτελούν παράγοντες πολιτικής ακόμα και στις διπλωματικές σχέσεις μεταξύ κρατών. Ίσως να ζούμε στις απαρχές ενός ιδιόμορφου «ψυχρού» πολέμου.
