Στα 1917, ξέσπασε μια επανάσταση που έμελλε να παίξει καθοριστικό ρόλο στην έκβαση της ιστορίας: η Οκτωβριανή επανάσταση.
Ο Λένιν με τους Μπολσεβίκους άλλαξαν τελείως τον πολιτικό χάρτη της χώρας. Η πρώτη κίνηση που έκανε ο Λένιν ήταν να τερματίσει για τη Ρωσία τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο που μαινόταν από τα 1914 υπογράφοντας τη συνθήκη Μπρεστ Λιτοφσκ. Λίγο μετά, στη Ρωσία ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος καθώς οι Μπολσεβίκοι παρότι είχαν στην κυριαρχία τους μεγάλες πόλεις, στην ύπαιθρο συναντούσαν αντίσταση από τσαρικές και αντικομμουνιστικές δυνάμεις.
Πλέον στα 1919, ο Μεγάλος πόλεμος έχει λήξει για όλους έχοντας αφήσει αμέτρητους νεκρούς, τραυματίες, χήρες και ορφανά. Οι συζητήσεις των νικητήριων δυνάμεων της Αντάντ για τις Συνθήκες που θα ορίσουν τη μοίρα των ηττημένων, που μετρούν απώλειες, παίρνουν φωτιά. Οι δυτικές χώρες όμως θεώρησαν την μη εμπόλεμη κατάσταση τους ιδανική ώστε να βοηθήσουν τους αντικομμουνιστές αντιεπαναστάτες στη Ρωσία. Στην περιοχή της σημερινής Ουκρανίας, που υπήρχε γαλλική παρουσία από το 1918, επικρατούσε μεγάλη σύγχυση. Ένα συνονθύλευμα από Ουκρανούς εθνικιστές, οπαδούς του Τσάρου, φιλόδοξους πρίγκιπες καθώς και υποστηρικτές των Μπολσεβίκων δημιουργούσε μια εχθρική ατμόσφαιρα στη χώρα χωρίς όμως να γνωρίζει κανείς ποιος ακριβώς είναι ο εχθρός.
Ο Βενιζέλος επιθεωρεί το στράτευμα, φωτογραφία εποχής
Ο Γάλλος πρωθυπουργός Ζορζ Κλεμανσό ζήτησε από τον Έλληνα ομόλογο του Ελευθέριο Βενιζέλο τη συμμέτοχη ελληνικών δυνάμεων στις αντιεπαναστατικές δράσεις στην Ουκρανία.
Οι Γάλλοι αγωνιούσαν καθώς η τσαρική οικονομία βασιζόταν σε γαλλικά κεφάλαια τη στιγμή που οι Μπολσεβίκοι αρνούνταν να αποπληρώσουν οποιοδήποτε χρέος της προεπαναστατικής Ρωσίας. Αντάλλαγμα για τη συμμετοχή της Ελλάδας, θα ήταν η ευνοϊκή στάση των δυνάμεων απέναντι στις ελληνικές διεκδικήσεις στην Ανατολική Θράκη και τη Μικρά Ασία εν όψει της Διάσκεψης Ειρήνης του Παρισιού. Ο Βενιζέλος που βρίσκεται ξανά στην πρωθυπουργία από τα 1917, θεωρώντας ότι η Μεγάλη Ιδέα οξυγονώνεται από τις δυτικές δυνάμεις και γνωρίζοντας ότι υπάρχει ελληνική παρουσία στην περιοχή αποφάσισε να απαντήσει θετικά στο αίτημα των Γάλλων. Ανέθεσε την αποστολή στον υποστράτηγο Κωνσταντίνο Νίδερ και το Α Σώμα Στρατού αναχώρησε στις αρχές του 1919 και τέθηκε απευθείας στη διάθεση των συμμαχικών δυνάμεων υπό τον Γάλλο στρατηγό Ντ’Ανσέλμ.
Το ελληνικό στράτευμα στην Κριμαία
Οι Έλληνες στρατιώτες ήταν εμφανώς πιο ξεκούραστοι αφού οι Γάλλοι στρατιώτες, πολλοί εκ των οποίων έβλεπαν με συμπάθια το κομμουνιστικό καθεστώς του Λένιν, καταπονημένοι από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο αναγκάστηκαν να συμμετάσχουν σε έναν πόλεμο σκοπιμοτήτων χωρίς καμία ουσιαστική προετοιμασία. Στο αντίθετο μέτωπο, οι Σοβιετικοί είχαν διαθέσει πάνω από 200.000 άνδρες που συνέτριψαν το ουκρανικό αυτονομιστικό κίνημα στα 1919 και έπειτα στράφηκαν κατά των συμμάχων στην Οδησσό και την Κριμαία αναγκάζοντας τους σε μάχες οπισθοφυλακών στις οποίες διακρίθηκαν οι Ελληνικές Δυνάμεις. Ως τις 20 Μαρτίου του 1919 που δόθηκε εντολή από τις Δυνάμεις για λήξη, οι Ελληνικές δυνάμεις έλαβαν μέρος σε πολλές μάχες παρουσιάζοντας ένα πολύ καλό πρόσωπο. Τον Ιούνιο του 1919, το Α Σώμα Στρατού μετέβη στην Σμύρνη όπου οι Έλληνες ήδη από το Μάιο επιχειρούσαν.
Η επιλογή του Βενιζέλου να ενταχθεί η Ελλάδα σε αυτόν τον πόλεμο βασιζόταν στη σκέψη του ότι το συμφέρον της χώρας βρισκόταν στο πλευρό των δυτικών δυνάμεων αφού «ο δρόμος για τη Μικρά Ασία περνάει από την Ουκρανία».
Οι εθνικές διεκδικήσεις στις οποίες απέβλεπε δεν ευοδώθηκαν αφού ακολούθησε η Μικρασιατική Καταστροφή. Πέραν τούτου, η ανάμειξη της Ελλάδας ως αντιπάλου των Μπολσεβίκων κόστισε σε μεγάλο βαθμό στις ελληνικές κοινότητες της Νότιας Ρωσίας που πλέον θεωρούνταν ύποπτες για τις σοβιετικές αρχές με αποτέλεσμα πολλά μέλη τους να καταφύγουν στην Ελλάδα ως πρόσφυγες.
