Άρθρο του εξωτερικού συνεργάτη, Σταύρου Κοροβέση,

Διανύοντας πλέον την κορύφωση του δεύτερου κύματος έξαρσης της πανδημίας, που δυστυχώς απεδείχθη και πιο θανατηφόρο από το πρώτο, διαφαίνεται ότι η ανθρωπότητα θα πρέπει να δώσει κάποιες ακόμη «μάχες», πριν την τελειωτική «συνθηκολόγηση» με τον ιό, που θα επιφέρει η επιστράτευση του «υπερόπλου» μας, που δεν είναι άλλο φυσικά από το εμβόλιο. Ωστόσο, οι προβλέψεις για την έκβαση κάποιων άλλων πολέμων είναι αρκετά δυσοίωνες. Έτσι, σύμφωνα με τα ανησυχητικά στοιχεία που ανέδειξε, ύστερα από μια ειδική έρευνα, το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters”, φαίνεται πως ο covid-19 δίνει τη χαριστική βολή στη μάχη της ανακύκλωσης. Ο παγκόσμιος πόλεμος ανακύκλωσης χάνεται, αν αναλογιστούμε τη μαζική παραγωγή μη ανακυκλώσιμων υλικών, όπως είναι οι μάσκες, τα γάντια, συσκευασίες φαγητού για πακέτο και περιτύλιγμα για online αγορές.

Επιπροσθέτως, η παγκόσμια οικονομική ύφεση που έχει προκληθεί από την πανδημία, επέφερε μείωση στην τιμή του πετρελαίου, λόγω της μειωμένης ζήτησης. Αποτέλεσμα αυτού φυσικά, οι βιομηχανίες πλαστικού να προτιμούν τη χρήση νέου πλαστικού και όχι ανακυκλώσιμου, καθώς το πρώτο μπορεί να βρεθεί πλέον στη μισή τιμή από το πιο κοινό ανακυκλώσιμο πλαστικό. Επομένως, το πρόβλημα δεν είναι η μαζική παραγωγή των υγειονομικών προϊόντων και των συσκευασιών φαγητού, αλλά η αποκλειστική χρήση «νέου πετρελαίου» ως πρώτης ύλης για την παραγωγή τους. Σύμφωνα με έκθεση του Ellen MacArthur Foundation και της WWF, από τους 8,3 δισεκατομμύρια τόνους πλαστικού που έχουν παραχθεί σε όλον τον κόσμο τα τελευταία 70 χρόνια, πάνω από 150 εκατομμύρια τόνοι έχουν ήδη φθάσει στους ωκεανούς, ενώ ο ετήσιος αριθμός εισροής πλαστικών σε θάλασσες και ωκεανούς ανέρχεται πλέον την τελευταία δεκαετία στους 11 εκατομμύρια τόνους πλαστικών.

Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, πως η επίδραση της μαζικής παραγωγής νέου πλαστικού εν έτει 2020 καθίσταται ολέθρια, καθώς ενδεχόμενη αύξηση εισροής πλαστικών στους ωκεανούς θα αυξήσει συνάμα και την ποσότητα των μικροπλαστικών που καταναλώνεται από την υδρόβια πανίδα. Αύξηση της κατανάλωσης μικροπλαστικών από τα ψάρια συνεπάγεται αύξηση των περιεχόμενων τοξινών που εισέρχονται στο πιάτο μας μέσω της τροφικής αλυσίδας. Έχει υπολογιστεί ότι μέσα από ένα γεύμα ψαριών πλούσιο σε μικροπλαστικά (πλαστικά μεγέθους μικρότερου των 5mm), 5-10 g πλαστικού μπορούν να καταλήξουν στο πεπτικό μας σύστημα, αυξάνοντας τις πιθανότητες απόκτησης άσθματος, ακόμη και καρκίνου, αφού οι ουσίες αυτές δρουν σωρευτικά στον οργανισμό μας σε βάθος χρόνου. Αν σε αυτά συμπεριλάβουμε και τις προβλέψεις των επιστημονικών μοντέλων, που αναμένουν μέχρι και το 2050 οι θάλασσες να έχουν περισσότερα πλαστικά απ΄ ό,τι ψάρια, γίνεται αντιληπτό πως η κατάσταση τείνει να γίνει μη αναστρέψιμη, οδηγώντας σε ένα φαύλο κύκλο επιβάρυνσης της δημόσιας υγείας, παράλληλα με την εξόντωση των υδάτινων οικοσυστημάτων.

Ηλιαχτίδα φωτός στο συγκεκριμένο περιβαλλοντικό κυκλώνα αποτελεί ο θεσμός πλέον της «Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Μείωσης των Αποβλήτων» και την οποία ήδη διανύουμε, μιας και φέτος ορίστηκε από τις 21 ως τις 29 Νοεμβρίου.  Με κοινό σύνθημα «Αθέατα Απόβλητα – Ποιο είναι το πραγματικό βάρος τους;», οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, δημόσιες αρχές, επιχειρήσεις, συλλογικά συστήματα ανακύκλωσης, εκπαιδευτικά ιδρύματα και ευαισθητοποιημένοι πολίτες συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Μείωσης Αποβλήτων (EWWR), τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή καμπάνια για την ανακύκλωση. Οι συμμετέχοντες διοργανώνουν ημερίδες, εκθέσεις, διαγωνισμούς, ενημερώσεις και δρώμενα, που εστιάζουν στο τρίπτυχο «Mείωση, Eπαναχρησιμοποίηση, Aνακύκλωση» (3Rs=Reduce, Reuse, Recycle), με στόχο την ευαισθητοποίηση και την εκπαίδευση του κοινού για τη μείωση των αποβλήτων. Φυσικά, το όλο εγχείρημα δε θα μπορούσε να μην έχει τη στήριξη του followgreen – follow your city! (TM).

Ένα γραφείο επιστημόνων με διεθνή εμπειρία έφτιαξε την Smart City πλατφόρμα, ενώνοντας τον Δήμο με πολίτες, σχολεία, κοινωνικές δομές και τοπικές επιχειρήσεις για την ευαισθητοποίηση και την επιβράβευση μέσω της προστασίας του περιβάλλοντος. Όλοι μαζί: πολίτες, εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές, ιδιοκτήτες καταστημάτων και Δήμος αναλαμβάνουν τώρα περιβαλλοντική δράση! Μέσω μιας πλατφόρμας, λοιπόν, όπου συμμετέχουν 22 Δήμοι της χώρας μας, καθώς και πολλές τοπικές επιχειρήσεις των αντίστοιχων δήμων, ο δημότης αναλαμβάνει μια νέα «Πράσινη Αποστολή». Οι πράσινες αποστολές εμφανίζονται με συγκεκριμένη θεματική και χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, την «εκπαίδευση» και τη «δράση». Μέσω της εκπαίδευσης ο δημότης ολοκληρώνει στόχους είτε διαβάζοντας άρθρα, είτε παρακολουθώντας βίντεο και δοκιμάζοντας τις γνώσεις του σε κουΐζ για την ανακύκλωση. Ο χρήστης αποκτά συμμετοχή στην ενεργή κλήρωση του Followgreen, που για την επιτυχή έκβαση του «Green Mission» θα πρέπει να ολοκληρωθούν όλα τα απαραίτητα βήματα (στόχοι), ώστε οι πόντοι να προστεθούν στον λογαριασμό του δημότη. Τώρα τους πόντους αυτούς, ο δημότης μπορεί να τους εξαργυρώσει είτε σε ειδικά κουπόνια προσφορών που του παρέχουν εκπτώσεις σε αγορές στα καταστήματα εντός της επικράτειας του δήμου, τονώνοντας έτσι την τοπική αγορά και οικονομία είτε δωρίζοντας πόντους στα εμπλεκόμενα σχολεία του δήμου. Οι πόντοι αυτοί συμβάλλουν στην ανάδειξη των νικητήριων σχολείων στο πλαίσιο δράσεων ανακύκλωσης που διοργανώνει ο δήμος. Με τον τρόπο αυτό ο κάθε δημότης στηρίζει την προσπάθεια των παιδιών για ανακύκλωση, ενθαρρύνοντας την ευγενή τους άμιλλα.

Ο συγκεκριμένος τρόπος ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και δραστηριοποίησης των πολιτών, αλλά και των μαθητών, στηρίζεται στην επαναστατική μέθοδο της «παιχνιδοποίησης» της εκπαίδευσης. Η παιχνιδοποίηση στηρίζεται στο συγκερασμό παιχνιδιού και μάθησης. Η κινητοποίηση της παρατηρητικότητας, του προβληματισμού, αλλά ακόμη και της κοινωνικοποίησης, επιτυγχάνεται αποκλειστικά μέσα από το παιχνίδι, αν αναλογιστούμε την τάση των παιδιών να παίζουν μαζί, μια τάση που ενισχύεται και στους πρώτους «παιδευτικούς» χώρους ενός παιδιού, όπως οι βρεφονηπιακοί σταθμοί και αργότερα το νηπιαγωγείο. Από τη διαδικασία του παιχνιδιού δε θα μπορούσε να απουσιάζει φυσικά και η επιβράβευση, είτε συλλογική είτε ατομική, μέσω της ολοκλήρωσης μιας κατασκευής ή μέσω της ανάδειξης μιας νικήτριας ομάδας, αν πρόκειται για συλλογικό παιχνίδι. Κατά τον ίδιο τρόπο, η παιχνιδοποιημένη εκπαίδευση επιστρατεύει τις βασικές αρχές σχεδιασμού ενός παιχνιδιού, όπως είναι οι δοκιμασίες, η επιβράβευση και η συλλογή πόντων, με στόχο την κινητοποίηση των εμπλεκόμενων. Αρωγό σε αυτήν την προσπάθεια προσαρμογής της εκπαίδευσης στη νέα πραγματικότητα αποτελεί και η εργαλειοποίηση των νέων ψηφιακών μέσων σαν μια τελευταία απέλπιδα προσπάθεια εξιλέωσης του ανθρώπινου είδους, η οποία θα επέλθει μέσω της επίλυσης των περιβαλλοντικών και κοινωνικών αδιεξόδων που μόνο του προκάλεσε.

Πηγή πληροφοριών: greenagenda.gr