Βιωματική εμπειρία της Αναστασίας Μελέτη, εξωτερικής συνεργάτιδος του YV, 

*(Κουδούνι)*

– ναι καλημέρα σας, από την ΕΛΣΤΑΤ είμαι για την απογραφή..

– Την ποια; Δεν θέλω να φύγετε αμέσως // Από που είσαι;  Άσε μας δεν σου λέω τίποτα να φύγεις // ρίξ’ το χαρτί και φύγε αλλά δεν θα το κάνω// Ποιος σε άφησε να μπεις, δεν θελουμε τίποτα//Μα γιατί με ρωτάει που έχω το καζανάκι;

Κάπως έτσι ξεκίνησε η εμπειρία μου ως απογραφέας. Σκληρή και στενάχωρη. Να σε κάνει να θες να το παρατήσεις αμέσως. Να σε κάνει να αναρωτιέσαι που έχουμε φτάσει ως κοινωνία,

Να σε κάνει να αναρωτιέσαι πως εξελιχθήκαμε έτσι και γιατί πολλές φορές οι άνθρωποι γινόμαστε τόσο σκληροί με τους συνανθρώπους μας που απλώς προσπαθούν να κάνουν τη δουλειά τους. Χτυπάς την πόρτα και μάλλον καταλήγεις να φοβάσαι περισσότερο εσύ, ο απογραφέας, απ’ οτι ο άλλος που βρίσκεται μέσα στο σπίτι του κι εσύ είσαι ο ξένος.  Κατά αυτόν τον τρόπο έρχεσαι σε επαφή με μια πραγματικότητα την οποία δεν είχες συνειδητοποιήσει μέχρι τώρα ότι βιώνεις.

Εντάξει, μην τους αδικώ όλους όμως. Υπήρξαν και περιπτώσεις που όχι απλώς άνοιξαν, αλλά προσφέρθηκαν να κεράσουν καφέ και γλυκό. Βρήκαν την απογραφή ως ευκαιρία αφήγησης της ζωής τους. Εξιστόρησαν τον πόνο τους και τις δυσκολίες που βιώνουν τη σήμερονημέρα. Και πράγματι άκουσα πολλές ενδιαφέρουσες ιστορίες ζωής κατ’ αυτόν τον τρόπο. Όπως καταλαβαίνετε όμως στη δεύτερη κατηγορία συμπεριλαμβάνονται κυρίως άνθρωποι μεγάλης ηλικίας, οι οποίοι έχουν παραμείνει αθώοι και ανυποψίαστοι. Αντιστοίχως, υπήρξαν άνθρωποι οι οποίοι πραγματικά ενδιαφέρθηκαν και κάλεσαν στο βοηθητικό νούμερο με σκοπό να ζητήσουν βοήθεια. Δεν ήταν λίγες οι φορές που μου είπαν, ωστόσο, με μια δόση απόγνωσης πως τα υπόλοιπα χαρτιά με τους μοναδικούς κωδικούς έχουν παραμείνει στην είσοδο της πολυκατοικίας, γιατί πολύ απλά οι υπόλοιποι δεν θέλουν να συμμετάσχουν.

Εκεί γεννιέται το ερώτημα: μα γιατί;

Η συμμετοχή στην απογραφή είναι υποχρεωτική, καθώς προσπαθεί να εξάγει στατιστικά στοιχεία για τον πληθυσμό και κατ’ επέκταση να βοηθήσει την εκάστοτε κυβέρνηση και τις μελλοντικές κυβερνήσεις να οικοδομήσουν πολιτικές που θα ανταποκρίνονται στο σύνολο του πληθυσμού. Εάν κάποιος δεν το συμπληρώσει, πολύ πιθανόν να υπάρξουν πολιτικές που δεν θα τον συμπεριλαμβάνουν. Από την ιδιότητα του πολίτη απορρέουν όχι μόνο δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις και μάλλον αυτό αμελείται με μεγάλη συχνότητα. Δεν γίνεται να έχει κάποιος την απαίτηση μιας ευνομούμενης κοινωνίας όταν επιλέγει να μη συνεισφέρει σε αυτή ούτε με τον πιο απλό τρόπο, την απογραφή. Όπως ανέφερε πρόσφατα εκπρόσωπος της ΕΛΣΤΑΤ: «Οι απογραφές, και ειδικά η απογραφή πληθυσμού, είναι το βασικό εργαλείο και πλαίσιο για τη διενέργεια πολλών άλλων στατιστικών εργασιών της (π.χ. έρευνες εργατικού δυναμικού της Ελλάδας, συνθηκών διαβίωσης, οικογενειακών προϋπολογισμών)».

Έχει αποδειχθεί πολλαπλώς, πως η απογραφή βοηθάει στην χάραξη πολιτικής και για αυτό διενεργείται με συχνότητα 10 χρόνων από την εποχή του Ι. Καποδίστρια.

Με μια σύντομη μάτια στο ερωτηματολόγιο μπορεί κανείς να παρατηρήσει πως δεν ζητείται κανένα από τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, τα οποία θα μπορούσαν να «εκθέσουν» κάποιον. Επιπλέον, δεν υπάρχει καμία ερώτηση σχετικά με τον εμβολιασμό, που πολλοί φοβούνται ότι θα εντοπιστούν οι ανεμβολίαστοι και θα υπάρξουν «κυρώσεις» για αυτούς και το λεγόμενο «φακέλωμα» . κάτι που καθιστά την άρνηση αυτή όλο πιο αδικαιολόγητη είναι ότι το «φακέλωμα» το πραγματοποιεί ο καθένας μόνος του στην πραγματικότητα από την ίδια τη χρήση του κινητού, ειδικότερα δε από την συνεχή έκθεση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ο καθένας ξέρει ανά πάσα στιγμή που είναι ο άλλος, με ποιον και γιατί. Επομένως, μπορεί κανείς να καταλήξει σε κάποια συμπεράσματα τα οποία γεννούν συγκεκριμένους προβληματισμούς. Γιατί υπάρχει τέτοια δυσπιστία; Γιατί να φοβάται ή να μη θέλει κάποιος να μοιραστεί με την στατιστική αρχή της χώρας το μορφωτικό του επίπεδο πχ και το ποια χρονολογία χτίστηκε το σπίτι του; Είναι θεσμικό η κοινωνικό το πρόβλημα; Γιατί υπάρχει τέτοια αγένεια απέναντι στον εργαζόμενο συνάνθρωπο; Φταίνε οι καιροί που γίνονται όλο και πιο απρόσωποι ή φταίει μήπως κάποια άλλη άγνωστη μέχρι τώρα αιτία;