Άρθρο του εξωτερικού συνεργάτη, Θωμά Κεδρά,
Κάποιοι νομίζουν ότι η Γαλλία ξεκίνησε να επεμβαίνει στο Μάλι, αν όχι με την υπογραφή της διμερούς αμυντικής συμφωνίας μας με τη Γαλλία, τουλάχιστον από την εποχή που αυτή η συμφωνία άρχισε δειλά δειλά να συζητιέται ως ενδεχόμενο (δηλαδή όχι πριν από περισσότερα από 2 χρόνια). Η αρχή όμως έγινε 8 χρόνια πριν, και οι λόγοι είναι απλούστεροι από το αναμενόμενο.
Προτού εξειδικεύσουμε στα γεγονότα στο Μάλι ή εξαγάγουμε συμπεράσματα για την όποια εμπλοκή της χώρας μας, αξίζει να γίνουν μερικές παρατηρήσεις για το πώς διεξάγεται ο πόλεμος σήμερα, στην περιοχή και όχι μόνο, διότι τα δεδομένα έχουν αλλάξει από την εποχή της «γενικής επιστράτευσης» των αρχών του προηγούμενου αιώνα.
Χρειάστηκαν 2 παγκόσμιοι πόλεμοι, για να πάρουμε το μάθημά μας, όμως πλέον οι κυβερνήσεις δεν στέλνουν στο σφαγείο ολόκληρες γενιές ανδρών και μάλιστα παραγωγικών ηλικιών. Δεν εξαρτούν την ύπαρξη και την επιβίωσή τους γύρω από έναν πόλεμο, με άλλα λόγια προσπαθούν να δείξουν ότι μπορεί να υπάρχει κυβέρνηση που διοικεί ένα ακρωτηριασμένο κράτος και ταυτόχρονα να διεξάγει πόλεμο και η ζωή συνεχίζεται.
Οι στρατοί έχουν ξαναγίνει «επαγγελματικοί», με τη διαφορά ότι τώρα πια το να είναι κανείς επαγγελματίας στρατιώτης δεν είναι ένδειξη υψηλής οικονομικής άνεσης, όπως ίσχυε μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα, αλλά χαμηλής κοινωνικής (απο)κατάστασης. Διατηρήθηκε δηλαδή η έννοια του «αναλώσιμου στρατιώτη», χωρίς όμως να χάνονται ολόκληρες γενιές ανθρώπων, μερικοί από τους οποίους θα είχαν διαπρέψει επαγγελματικά και κοινωνικά, εάν δεν είχαν σκοτωθεί σε κάποιο μέτωπο.
Ακόμη, για να εξαλειφθεί το φαινόμενο των μετά τη μάχη ψυχικών διαταραχών, οι στρατιώτες του σήμερα δεν βρίσκονται στην πρώτη γραμμή για τόσο μεγάλο διάστημα όσο οι προκάτοχοί τους. Όλες οι ισχυρές χώρες στέλνουν μια ομάδα αντρών στη μάχη για μερικές εβδομάδες και στη συνέχεια τους ανακαλούν και τους αντικαθιστούν, με αποτέλεσμα να υπάρχει συχνότατη εναλλαγή σε αυτούς που βρίσκονται στις πρώτες γραμές της μάχης.
Πορτραίτο ενός στρατιώτη πριν, κατά την διάρκεια και μετά τον πόλεμο. Πηγή εικόνας: Daily Record
Με αυτά ως δεδομένα, η Γαλλία επεμβαίνει στο Μάλι από το 2013, στο πλαίσιο μιας επιχείρησης κατά των διαφόρων ισλαμιστικών οργανώσεων ή μιας εκστρατείας διατήρησης της χώρας υπό την αυστηρή επιτήρηση της πρώην αποικιακής μητρόπολης. Το γαλλικό αφήγημα είναι ότι «η πολιτική διοίκηση της περιοχής του Σαχέλ κινδυνεύει να πέσει στα αιμοβόρα χέρια φανατικών ισλαμιστών, και εμείς έχουμε την ευθύνη να αποτρέψουμε αυτό το ενδεχόμενο».
Πώς θα γίνει αυτό; Προστατεύοντας τις σημερινές κυβερνήσεις από πιθανά πραξικοπήματα υποκινούμενα από φανατικούς ισλαμιστές, στηρίζοντάς τες σε περίπτωση που κάτι τέτοιο συμβεί, και γενικά, επιχειρώντας στρατιωτικά εναντίον των ισλαμιστών, αποφορτίζοντας έτσι τις εύθραυστες εν ενεργεία κυβερνήσεις από το πολιτικό, οικονομικό και ανθρώπινο κόστος που επισύρει η εμπλοκή τους σε εμφύλιες συρράξεις. Βέβαια, αυτού του είδους οι επιχείρησεις δεν μπορούν να συνεχιστούν επ’ αόριστον. Μάλιστα, ο ίδιος ο Εμμανουέλ Μακρόν δήλωσε πρόσφατα ότι η Γαλλία δεν θα παραμείνει στο Μάλι, αιωνίως και για αυτό το λόγο πρέπει να συμβάλει στην οικοδόμηση ενός ισχυρού και σταθερού κράτους.
Επιπρόσθετα, το κλίμα για τις γαλλικές στρατιωτικές δυνάμεις δεν είναι πια θετικό, καθώς τις τελευταίες εβδομάδες, όταν οι Γάλλοι στρατιώτες διέρχονται από κοινότητες αμάχων και απλών πολιτών σημειώνονται εκδηλώσεις μίσους απέναντί τους από ντόπιους. Αυτά τα περιστατικά δεν συμβαίνουν μόνο στο Μάλι, αλλά και σε γειτονικές του χώρες (Μπουρκίνα Φάσο, Νίγηρας). Η Γαλλική κυβέρνηση έχει ήδη συνειδητοποιήσει ότι δεν είναι πια τόσο αγαπητή στους λαούς αυτούς και προσπαθεί με περίτεχνο τρόπο να εμπλέξει και άλλες χώρες – κυρίως της Ευρώπης, και δη, της Ενωμένης Ευρώπης.
Από τις πρώτες χώρες που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα είναι η Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι η διαρκής προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας απαιτεί το σύνολο της ελληνικής πολεμικής μηχανής να βρίσκεται εντός των συνόρων και ετοιμοπόλεμο. Τα ανταλλάγματα που εξασφάλισε η χώρα μας για την αγορά πολεμικού εξοπλισμού από τη Γαλλία και τη δέσμευση για «πιθανή εμπλοκή σε υπό γαλλική διοίκηση πεδία επιχειρήσεων» δεν είναι αξιοσημείωτα, καθώς δεν συμφωνήθηκε κάτι που να αλλάζει τις ισορροπίες στο Αιγαίο ή την Ανατολική Μεσόγειο.
Στιγμιότυπο από την υπογραφή της ελληνογαλλικής Συμφωνίας. Πηγή εικόνας: iefimerida.gr
Αυτοί είναι οι πολιτικοί στόχοι τους οποίους θα πρέπει να πετύχουν οι Έλληνες στρατιώτες στο Μάλι, αν κληθούν να επέμβουν, και η κατάληξη μιας χώρας που συμμετέχει σε αμφιβόλου εκβάσεως μεθοδεύσεις, εκτός από αναμενόμενη, είναι και προδιαγεγραμμένη. Το ρίσκο προκύπτει από τη δυσμένεια στην οποία έχει υποπέσει η γαλλική παρουσία το τελευταίο διάστημα, καθώς και από την αξιοσημείωτη στασιμότητά της παρά την πασιφανή υπεροπλία του Γάλλου στρατιώτη σε σύγκριση με τον αντίπαλό του.
