Επίκαιρη άποψη της εξωτερικής συνεργάτιδος, Σταυρούλας Παπανδρέου,
Τις τελευταίες ημέρες έχει απασχολήσει το πανελλήνιο η μαρτυρία μιας γυναίκας για το βιασμό που υπέστη πριν από 20 ολόκληρα χρόνια. Επιλέγω σκοπίμως να ξεκινήσω αναφέροντάς την απλά ως ‘’ μία γυναίκα’’ και να μην σπεύσω να την παρουσιάσω ευθύς αμέσως με την ταυτότητα της ως ‘’ Σοφία Μπεκατώρου , γνωστή Ελληνίδα Ολυμπιονίκης’’. Διότι η δημοφιλία της και η πορεία της στο χώρο του αθλητισμού, είναι αυτό ακριβώς το στοιχείο από το οποίο ουκ ολίγοι γαντζώθηκαν για να ‘’αιτιολογήσουν’’ τα 20 χρόνια σιωπής της, τη στιγμή που το ίδιο το θύμα δεν μπαίνει σε μία ανούσια διαδικασία να δικαιολογηθεί γι’ αυτό, να δικαιολογηθεί και να δώσει εξηγήσεις για τα αυτονόητα, πλην όμως όχι δεδομένα για όλους!
Δεν είμαστε εδώ για να δικάσουμε και να καταδικάσουμε πρόσωπα και καταστάσεις, χωρίς αρμοδιότητα. Τον πρώτο και τελευταίο λόγο θα έχει η δικαιοσύνη. Ωστόσο, κάποιες παρατηρήσεις ως τροφή για σκέψη κρίνεται αναγκαίο να τεθούν.
Πρώτα απ’όλα, διατυπώθηκαν σχόλια όπως «Μετά από 20 χρόνια θυμήθηκε η Σοφία να μιλήσει;». Για άλλη μία φορά, επικαλούμενοι την ελευθερία της έκφρασης, της γνώμης, της ελεύθερης άποψης, την Δημοκρατία, καταλήγουμε να ανοίγουμε το στόμα μας και να τοποθετούμαστε με περίσσεια ασέβεια και θρασύτητα πάνω σε τόσο λεπτά και ευαίσθητα ζητήματα, χωρίς να έχουμε βουτήξει πρώτα τη γλώσσα μας στο μυαλό μας. Εν ολίγοις, για άλλη μια φορά επικεντρωνόμαστε στο «άκαρπο» δένδρο χάνοντας το δάσος!
Πώς είναι δυνατόν εν έτη 2021 να έχεις μπροστά σου ως πολίτης μια μαρτυρία βιασμού κι εσύ να έχεις δεύτερες σκέψεις, επειδή το θύμα ήταν δημόσιο πρόσωπο με καριέρα στον αθλητισμό? Συχνά, εμείς οι απλοί πολίτες δικαίως αγανακτισμένοι κατηγορούμε πολιτικούς, αρχές, δικαιοσύνη, νόμους…Για όλα μας τα δεινά. Όμως καμιά φορά σχεδόν επιβεβαιώνομαι πως αν κάποιοι από εμάς έπαιρναν ολοκληρωτικά την εξουσία στα χέρια τους, θα είχαμε μια κοινωνία πολύ χειρότερη, πολύ πιο άδικη από την υπάρχουσα.
Ας συνεχίσουμε όμως να αναφερόμαστε στα αυτονόητα….
Η Σοφία Μπεκατώρου είναι μία από τις πολλές γυναίκες που υπέστησαν βιασμό και επέλεξαν να μιλήσουν μετά από τόσα χρόνια. Δεν είναι ούτε η μοναδική, ούτε από τις λίγες για να μας προκαλεί τόση εντύπωση. Πολλές μίλησαν μετά από περισσότερα χρόνια, άλλες δε μίλησαν ποτέ. Κάποιες προσπάθησαν να το αντιμετωπίσουν , άλλες βυθίστηκαν , άλλες δεν έζησαν καν για να μιλήσουν έστω και μετά από 20 χρόνια!!!
Κατά καιρούς έχουμε πάρει όλοι την θέση ειδικών. ‘Αλλοτε τη θέση του γιατρού, άλλοτε του δικαστή, άλλοτε του ενός και άλλοτε του άλλου.
Μετά την υπόθεση της Σοφίας ερχόμαστε πάλι να κρίνουμε και να κατακρίνουμε εξ ιδίων τα αλλότρια, θέτοντας όρια ακόμη και στο βιασμό, στην αρχή του, στο τέλος του , στο δικαίωμα του θύματος να μιλήσει. Ακόμη και ο νόμος που πολλοί τον θεωρούν σκληρό και άδικο, μιλά για παραγραφή των αδικημάτων και εγκλημάτων. Όχι για παραγραφή του δικαιώματος του θύματος να τοποθετηθεί δημοσίως για ένα ζήτημα που αφορά και πρέπει να αφορά όλη την κοινωνία!
Ωστόσο, είναι από τις περιπτώσεις που πιστευω ότι δεν προυποτίθεται να είσαι ειδικός ή ακόμη και ομοιοπαθής για να καταλάβεις περί τίνος πρόκειται. Αρκεί να βάλεις για μερικά δευτερόλεπτα τον εαυτό σου στη θέση του άλλου. Να μετατοπίσεις το ‘’εγώ’’ σου στο ‘’εσύ’’, στο ‘’εμείς’’.
Τα συγχαρητήρια δεν αξίζουν στη Σοφία επειδή βγήκε και μίλησε για ένα θέμα που οι περισσότερες θα ένιωθαν ντροπή. Αλλά γιατί μέσα από αυτές τις δηλώσεις έδωσε δύναμη και θάρρος σε άλλες γυναίκες να μιλήσουν αργά ή γρήγορα, χωρίς φόβο, χωρίς ντροπή, χωρίς δισταγμό. Παράλληλα, απέδειξε πως ο βιασμός δε γνωρίζει ντύσιμο, συμπεριφορά, μόρφωση, ηλικία, φύλο. Δεν προκαλείται και δεν εξαρτάται ποτέ από το θύμα του, ούτε από τον χώρο στον όποιο βρίσκεται ή συχνάζει, παρά μόνο από το θύτη του.
Η περίπτωση της Σοφίας και ο τρόπος με τον οποίο έχει αντιμετωπιστεί από μία θλιβερή μειοψηφία, καθιστά για άλλη μία φορά επιτακτική την ανάγκη για περισσότερη (όχι πια μόρφωση) αλλά Παιδέια. Κοινωνική Παιδέια. Αυτό που μας γονατίζει εύκολα σε κάθε πρόβλημα και μας αποπροσανατολίζει είναι το δημοκρατικό και ιδίως το παιδαγωγικό έλλειμμα. Η ευθύνη της Πολιτείας πλέον και των Φορέων της είναι μεγαλύτερη από ποτέ. Όσο οι νέοι στερούνται μαθημάτων σεξουαλικής αγωγής, Ηθικής και κοινωνικοποίησης, όσο οι χώροι διαπαιδαγώγησης και δραστηριοποίησης των νέων μας στερούνται ψυχολογικής υποστήριξης προς εκείνους, τόσο τέτοιου είδους προβλήματα θα διογκώνονται. Προβλήματα υπέρμετρου συντηρητισμού και βαθείας προκατάληψης. Έχουμε ανάγκη επιτέλους ως κοινωνία από περισσότερη Ανθρωπιστική Παιδεία και ενημέρωση επί των δικαιωμάτων μας.
Τέλος, όσον αφορα σχόλια στα οποία πολίτες αναφέρθηκαν σε άλλα περιστατικά βιασμών που δεν ακούστηκαν, κακώς και αδίκως, ομόφωνα θα πρέπει να συμφωνήσουμε πως πράγματι κάθε αποτρόπαια πράξη, αδιαμφισβήτητα, θα πρέπει να επισύρει τη δημόσια κατακραυγή. Όμως, το γεγονός ότι πολλά περιστατικά βιασμών μένουν καλά κρυμμένα, το κάθε ενα για διαφορετικούς λόγους, δε σημαίνει πως το ίδιο θα πρέπει να συμβεί και με αυτό της Σοφίας. Γιατί ισότητα στην αδικία, τη σιωπή και την ανοχή δεν υφίσταται, όταν αναζητάμε έναν δικαιότερο κόσμο…
