Άρθρο της εξωτερικής συνργάτιδος, Ιωάννας Κατσώνη,
Πλεον μάθαμε να ζούμε σε ένα σενάριο μίας κινηματογραφικής ταινίας ή σειράς, σαν αυτές που απολαμβάναμε κάποτε στον καναπέ μας. Αφού μετά από καιρό βλέπουμε στους δρόμους ανθρώπους να κυκλοφορούν με μάσκες παντού και το θέαμα αυτό, που το βιώνουμε στην πραγματικότητα και όχι στην φαντασία, το έχει καταλάβει καλά ο εγκέφαλός μας και το έχουμε συνηθίσει, σε σημείο που δεν μας προκαλεί καμία περίεργη αίσθηση. Ζώντας στο σήμερα, λοιπόν, η μάσκα αποτελεί ένα απαραίτητο αξεσουάρ. Η παρουσία της στο πρόσωπό μας, ίσως τελικά να μας ενθαρρύνει ασυνείδητα να ξεχνάμε το πώς είμαστε και ποιοι είμαστε. Να κρύβουμε τις ατέλειές μας και να κρατάμε μυστική την ταυτότητά μας σε ανθρωπους που δεν μας ενδιαφέρουν στο πέρασμά μας.
Παρόλα αύτα όμως, πλέον χιλιάδες ιστοσελίδες αγορών έχουν θησαυρίσει μέσω της προώθησης μασκών με μοναδικά σχέδια, χρώματα και μεγέθη που θα προσελκύσουν τον πελάτη. Αν θέλουμε να το αναλύσουμε με την οπτική της ψυχολογίας, θα προσδιορίζαμε περισσότερο την ανάγκη του ανθρώπου για αναγνώριση, αποδοχή και διαφορετικότητα παρά για καπιταλιστικές διαθέσεις. Με το να έχουμε κλειστεί στον εαυτό μας και να έχουμε απομονωθεί στο σπίτι, βγαίνοντας έξω, έστω για να πάρουμε τα απαραίτητα, ασυναίσθητα νιώθουμε μια παρορμητική ανάγκη να δηλώσουμε το ποιοι είμαστε. Δηλαδή, να κανουμε αισθητή την προσωπικότητα και την ταυτότητά μας. Να νιώσουμε κάπως σημαντικοί μέσα στην αδράνεια και την στασιμότητα που μας βαραίνει. Μάσκες με στρας, μάσκες με διαμάντια, μάσκες με δίχτυ, μάσκες με γεωμετρικά σχήματα, μάσκες με ζωηρά χρώματα. Κάθε στοιχείο πάνω στη μάσκα επιλέγεται για κάποιο λόγο, θέλοντας έτσι να προβάλει την καλλιτεχνική πλευρά μας, την αισθητική μας και τη ζωντάνια της νεανικής μας ηλικίας.
Στην κοινωνία, βλέπουμε ότι οι άνθρωποι έχουν την δυνατότητα και την ευελιξία να εναλλάσσουν «μάσκες», διαφορετικά «προσωπεία», είτε διότι το επιβάλλουν τα κοινωνικά πρέπει είτε, επειδή εξαναγκαζόμαστε να συμπεριφερθούμε αντίστοιχα με αυτό που θέλουν οι άλλοι και όχι όπως εμείς επιθυμούμε ή επειδή είναι ανάγκη να εξασφαλιστεί η ομοιομορφία , η αποδοχή και η ενσωμάτωση μέσα στο σύνολο.
Μπορούμε να φανταστούμε πολύ εύκολα πόσες θυσίες κάναμε, ώστε να νιώθουμε την αποδοχή; Πώς μπορεί να επιτευχθεί η αποδοχή από τους άλλους εάν δεν αποδεχτούμε εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας;
Καθώς όλοι γνωρίζουμε, οικογένειες και ζευγάρια αντί να ζουν, διαδραματίζουν ρόλους και παίζουν θέατρο, υποκρινόμενοι το σεβασμό και παραμελώντας τα συναισθήματα και τις ανάγκες τους. Τέτοιες συμπεριφορές εντοπίζονται και στα παιδιά. Για θυμήσου ποια συμπεριφορά έπρεπε να έχεις, για να είσαι αποδεκτός από τους γονείς ή τους δασκάλους και τους φίλους, όταν έβγαινες έξω; Στο τέλος καταλάβαινες πως δεν θες να είσαι πραγματικά τίποτα από όλα αυτα.
Αυτή η χρόνια μασκα που κουβαλάει μαζί του ο καθένας, έχει φέρει ψυχική κόπωση, απομόνωση, μοναξιά, έχοντας διαγράψει από το μυαλό μας το ποιοι είμαστε, τι πραγματικά θέλουμε και τι νόημα έχει πραγματικά το εγώ μας.
Δεν είναι παράλογο, δεν είναι ανήθικο όυτε κατακριτέο, είναι η φύση μας τέτοια που θέλει να ανήκουμε στην αγέλη μας. Υπάρχουν πάμπολλα παραδείγματα γύρω μας. Σε πολλές στιγμές της ζωής μας, όπου η αποδοχή από την «αγέλη», βιώνεται σαν το φάρμακο που δίνει την δύναμη στον εαυτό μας, μας ικανοποιεί και μας αναζωογονεί, για να προχωρίσουμε παρακάτω, αλλά στο τέλος φεύγουμε μακριά από την αυθεντικότητα της ταυτότητάς μας .
Ο ρόλος της πανδημίας για τον καθένα μπορεί να μοιάζει με μια προσωπική δοκιμασία. Πώς θα παλέψουμε με τον φόβο κάθε δύναμης αόρατης, εάν φοβόμαστε τον ίδιο μας τον εαυτό; Μήπως η πανδημία ήρθε για να δώσει ένα τέλος απέναντι σε καθετί ψεύτικο και υποκριτικό; Για να εκτιμήσουμε τα απλά και τα αληθινά μας πρόσωπα; Μήπως ο φόβος της υγειονομικής μάσκας πρέπει να γίνει η αφορμή, για να πέσουν οι μάσκες που ήδη φορούσαμε; Γιατί στην τελική, ελεύθερος άνθρωπος στην κοινωνία είναι αυτός που πρώτα έχει ελευθερώσει την ψυχή του.
Πηγή εικόνας: psychology.gr
