Του εξωτερικού συνεργάτη, Ιδομενέα Μόκκα:
Σε πρώτο βαθμό ας αντιληφθούμε το αυτονόητο. Έως ότου βρεθεί η επιστημονικά εγγυημένη και ακίνδυνη για τον ανθρώπινο οργανισμό «συνταγή» που θα οδηγήσει στην ανάπτυξη του εμβολίου για την καταπολέμηση του COVID-19, ο ιός θα έχει πάντοτε το προβάδισμα. Αβίαστα, λοιπόν, το μυαλό των περισσοτέρων εστιάζει κατά βάση στις μονάδες υγείας και στα ερευνητικά κέντρα, όταν πρόκειται για την καταστολή του ιού. Μία αντίδραση που αποκτά διττό περιεχόμενο. Η προσφορά του κάθε ατόμου που εργάζεται και ερευνά προς όφελος της ιατρικής επιστήμης και κατά συνέπεια προς όφελος μας εισπράττει απέραντο σεβασμό. Ωστόσο, δεν είναι δίκαιο να παραμελείται η κάθε άλλο παρά αξιόλογη προσφορά αλλότριων φορέων στην αναχαίτιση της πανδημίας.
Χαρακτηριστική περίπτωση αναδεικνύεται η ανταπόκριση του ΝΑΤΟ, μία στρατηγική-πολιτική συμμαχία που κλήθηκε να προσθέσει έναν βαρύνοντα (υγειονομικό) τομέα καθηκόντων στην ατζέντα της. Εν γένει, με τις συμμαχικές ένοπλες δυνάμεις στο προσκήνιο, έχει φέρει εις πέρας περισσότερες από 100 επιχειρήσεις και στρατηγικές αερομεταφορές, με στόχο την παροχή ουσιώδους ιατρικής και φαρμακευτικής ενίσχυσης, σε υλικό αλλά και σε υπηρεσιακό επίπεδο, με αποδέκτες νατοϊκούς συμμάχους και συνέταιρους.
Οι Αποστολές
Στην ασπίδα που έχει εγείρει το ΝΑΤΟ κατά του Covid-19, εντοπίζεται αρχικά η πρωτοβουλία NATO’S Euro–Atlantic Disaster Response Coordination Centre. Μέσω της συγκεκριμένης, κατόπιν κλήσεως εκ των σχετικών περιοχών (Euro-Atlantic area) για ανάγκη παροχής συνδρομής, η τελευταία παραχωρείται άμεσα και σε καθημερινή βάση, ώστε να χειρισθούν στο μέγιστο ενδεχόμενες κρίσεις, όπως αυτή που μας ταλανίζει την δεδομένη στιγμή. Για παράδειγμα, τις υπηρεσίες της εν λόγω αποστολής έχουν αντλήσει πολλάκις οι ιδιαίτερα πληγείσες Ισπανία και Ιταλία από την Τουρκία, το Λουξεμβούργο και την Τσεχία, οι οποίες τις εφοδίασαν με χρήσιμο ιατροφαρμακευτικό εξοπλισμό, όπως μάσκες, στολές και απολυμαντικά. Απέναντι στην εκπλήρωση της εν λόγω αποστολής, θετική υπήρξε και η ανταπόκριση των Η.Π.Α., της Ουγγαρίας, της Νορβηγίας και της Σλοβενίας.
Σε συνεχή αφύπνιση, επιπροσθέτως, βρίσκεται η εκπόνηση της αποστολής ονόματι NATO Support and Procurement Agency, η οποία έχει επιτελέσει καθοριστικό ρόλο στην υλικοτεχνική υποστήριξη, καθώς και στον σχεδιασμό κάθε διακίνησης βασικών εφοδίων και εξοπλισμών σε όλους τους συμμάχους ανεξαιρέτως. Η δια αέρος γεφύρωση των αποστάσεων –για λογαριασμό των απαραιτήτων εφοδίων- μεταξύ των νατοϊκών συμμάχων και των συνέταιρων προέρχεται από τα προγράμματα Strategic Airlift International Solution (SALIS) και Strategic Airlift Capability (SAC). Βάσει του τελευταίου προβλέπεται ο από κοινού χειρισμός τριών Αεροσκαφών Μεταφοράς Φορτίου (C-17 Globemaster), με την Ρουμανία και τις Η.Π.Α. να έχουν αξιοποιήσει επανειλημμένως την προκειμένη υπηρεσία.
Ένα νέο χρέος στον πυρήνα του οργανισμού
Μπροστά στον κίνδυνο να λειτουργήσει η εκδήλωση της πανδημίας ως ανασταλτική τροχοπέδη στις προ 2 μηνών ήδη τρέχουσες αποστολές του οργανισμού, το ΝΑΤΟ αντεπεξήλθε διευρύνοντας το πλαίσιο τούτων των αποστολών με την ενσωμάτωση της υγειονομικής ενίσχυσης. Για παράδειγμα, από την 1η Ιανουαρίου 2015 επιτελείται στο Αφγανιστάν το κρίσιμο πρόγραμμα Resolute Support, έχοντας ως βλέψεις την διάπλαση της άρρηκτης συνεργασίας με τις αρμόδιες αρχές της χώρας και την κατοχύρωση της εθνικής ασφάλειας προς όφελος του λαού της. Εδώ και ένα μήνα, όμως, το ΝΑΤΟ έχει επεκτείνει αυτό το έργο, παραχωρώντας, πέρα από τις στρατιωτικές και πολιτικές υπηρεσίες του, ουσιώδη εξοπλισμό στις αφγανικές δυνάμεις ασφαλείας, συμπεριλαμβάνοντας μεταξύ άλλων περίπου 63.000 μάσκες, 31.000 ζευγάρια γάντια, 35.000 μπουκάλια που περιείχαν απολυμαντικό και λοιπό νοσοκομειακά εφόδια. Παρόμοια αποτελεί η ανταπόκριση στην επιχείρηση KFOR, με έδρα το Κοσσυφοπέδιο, όπου εκτελέστηκε η δωρεά εξοπλισμού προσωπικής προστασίας στα νοσοκομεία της Πρίστινα και της Γκρατσάνιτσα αξίας 70.000 ευρώ.
Επίσης, άξια μνείας συνιστά και η επιστημονική μελέτη που έχει εκκινήσει με πρωτοβουλία του ΝΑΤΟ για την αναχαίτιση του COVID-19 υπό την αιγίδα του προγράμματος NATO’s Science for Peace and Security (SPS). Στο προσκήνιο της έρευνας βρίσκονται επιστήμονες από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας της Ιταλίας και το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Βασιλείας, οι οποίοι έχουν επιφορτιστεί με την ευθύνη να μεγεθύνουν την ταχύτητα και την αποδοτικότητα της διάγνωσης του ιού στο πλαίσιο μιας διεπιστημονικής προσέγγισης, που καθιστά ενιαία την εργασία ειδικών στον τομέα της ανοσολογίας, της ιολογίας και της μοριακής βιολογίας.
Ομολογουμένως, εν προκειμένω τίθεται θέμα για μια στρατιωτική-πολιτική συμμαχία, η οποία απέναντι σε μια κρίση για την καταστολή της οποίας δεν είχε εκπαιδευθεί καταλλήλως ούτε είχε την ευχέρεια να ανατρέξει σε παρελθοντικές της δράσεις ώστε να εξαγάγει το άψογα εφαρμοστέο πλάνο, το ΝΑΤΟ επέλεξε να μην αδρανήσει και να αντιστρατευθεί με γνώμονα τις δυνάμεις του. Μένει μόνο να δούμε τι έκταση θα έχει ο αντίκτυπος της πανδημίας στην εσωτερική λειτουργιά της Συμμαχίας. Και τα ερωτήματα εδώ ποικίλλουν.
Πόσο μακριά από το προβλεπόμενο 2% του εθνικού ΑΕΠ θα δούμε τις ενδεχόμενες μειώσεις στα εθνικά κονδύλια που προορίζονται για τα διευθέτηση των αμυντικών υποχρεώσεων (defence expenditure);
Θα πληγεί η θέση των Η.Π.Α., δεδομένης της αφόρητης πίεσης που επέφερε σε κάθε της δομή η αργοπορημένη λήψη των μέτρων; Παράλληλα θα ανορθωθεί η αντίστοιχη θέση της (σιγά-σιγά) αποκατεστημένης Κίνας στην παγκόσμια κλίμακα δυναμικής;
Ή αντιθέτως η συλλογική αντιμετώπιση της πανδημίας θα διαμορφώσει μια κραταιά συμμαχία συνεργασίας και αλληλοϋποστήριξης, με ακόμη πιο γερά θεμέλια στην διεθνή ηγεμονία;
