Άρθρο του εξωτερικού συνεργάτη, Λάμπρου Μπάλλια

Τον τελευταίο μήνα στο Netflix υπήρξε ένας πανικός με την συγκεκριμένη σειρά. Κατά την άποψή μου, δικαιολογημένος. Πολλοί είναι οι λόγοι που θα μπορούσαν να μας κάνουν να καταλάβουμε την ιδιαιτερότητά της. Σίγουρα κάνεις δεν θα έδινε τόση σημασία αν αντί για σκάκι έπαιζαν τάβλι, έκτος από το ελληνικό Netflix. Επτά επεισόδια, για να μας εξηγήσουν, όσο μπορούν, το σκάκι, τις αρχές και τα ήθη του, καθώς και τον απεριόριστο «εγκεφαλικό» του κόσμο.

Η σειρά διαδραματίζεται στην Αμερική του 60′, όπου ένα εννιάχρονο, ορφανό κοριτσάκι, μετά από ένα σοβαρό τρακάρισμα καταλήγει σε ένα ορφανοτροφείο θηλέων, όπου θα περάσει την επομένη πενταετία της ζωής της. Το μοναδικό, παγωμένο βλέμμα της, καθώς και η εκφραστική της ωριμότητα μας διχάζουν για τις σεναριακές μας επιθυμίες. Όλοι ανυπομονούμε να δούμε την Anya Taylor σε ένα ρόλο που πραγματικά της αξίζει , αλλά δεν μπορώ να μην αναφέρω τα θεμέλια του ρόλου, που τέθηκαν από εκείνη την εξαιρετική ερμηνεία της μικρής. Η Anya Taylor, για να μην το παρατραβάω, έπαιξε εκθαμβωτικά. Σε μια εποχή όπου η γυναίκα δεν είχε κάποιον κυρίαρχο ρόλο και η παρουσία της σε διαγωνισμούς ήταν σχεδόν αφανής, η Anya έκανε ακριβώς ό,τι χρειαζόταν.

Η αύρα της και η ερμηνευτική της σοβαρότητα κυριάρχησαν στην οθόνη, όντας το μονό θηλυκό ανάμεσα σε τόσους άντρες, χωρίς να παρακαλέσει ούτε στιγμή για τον σεβασμό τους. Τον απαίτησε και τον άρπαξε. Είτε αυτό οφείλεται στην μοναδική της ευφυΐα είτε στην πειθαρχία του ύφους της , έδειξε σε όλους τους άντρες της εποχής πως το φύλο δεν θα έπρεπε να παίζει κανένα ρόλο στις κοινωνικές διακρίσεις και κυρίως, όταν μπροστά στα μάτια τους η απεριόριστη εγκεφαλική ικανότητα και η πολύχρωμη προσωπικότητα μιας γυναίκας καταφέρνει άμεσα να υποβαθμίσει τις έως τότε αρχές και ιεραρχήσεις τους.

Η προσέγγιση της σειράς για έμενα είναι πολύ προσεγμένη και ας μην γνωρίζω πολλά από σκάκι. Ο ίδιος ο Kasparov επιμελήθηκε τις κινήσεις της πρωταγωνίστριας. Κάπου εκεί τα περιθώριά σου για οποιαδήποτε κριτική εκμηδενίζονται. Η αναλυτική προσέγγιση του παιχνιδιού σε μόλις 7 επεισόδια ήταν πανέξυπνη κίνηση για ένα «άθλημα» που δεν έχει στραμμένα τα φώτα πάνω του. Η σειρά αγκαλιάζει το σκάκι με σεβασμό αλλά και στοργή, δείχνοντας σε όλους πως ποτέ δεν είναι αργά να δείξεις τον σεβασμό σου και το πάθος σου σε κάτι που μόλις πριν λίγα λεπτά δεν είχες ιδέα ότι θα σε συναρπάσει. Τις πρώτες φόρες μπορεί να χάσεις, αλλά δεν πειράζει, μην πετάξεις τα πιόνια κάτω αλά Harry Potter, απλά ξαναπαίξε.

Προσωπικά, το αγαπημένο μου μέρος της σειράς είναι το πρώτο της μισό, παρά το δεύτερο. Η σκηνοθεσία, οι ήχοι, οι ενδυμασίες και η κόμμωση σε βάζουν άμεσα στον παλμό της δεκαετίας, όπως εκείνες τις παλιές, οικογενειακές ταινίες που βλέπαμε μικροί. Μονό που τώρα το θέμα της σειράς έχει σοβαρό και σκοτεινό ύφος. Κυριαρχεί ένα είδος πρωτόγνωρου σασπένς, που κυμαίνεται ανάμεσα στις απεριόριστες δυνατότητες του μικρού, ορφανού κοριτσιού και την ανικανότητα της ζωής να την απομακρύνει από το στόχο της. Μπορεί πολλοί να θεωρούμε ότι ο κόσμος είναι άδικος και τα όνειρα άπιαστα και ανεκπλήρωτα. Η σειρά, όμως, θα μας διδάξει πως αυτός που πραγματικά αξίζει και αισθάνεται την παρουσία της ζωής, όχι απλά δεν θα χάσει, αλλά όλα θα δουλέψουν γύρω του, για να φτάσει στον τερματισμό της πνευματικής του αντανάκλασης. Δεν έχει σημασία αν θα σε βοηθήσει ένας επιστάτης, ένα παιχνίδι ή ένα γεύμα, σημασία έχει πως εκείνη την στιγμή δεν έχεις ιδέα ότι κάνεις βήματα προς την ζωή που φαντάζεσαι ή το παιχνίδι που αγαπάς.