Άρθρο της εξωτερικής συνεργάτιδος, Ιωάννας Κατσώνη,
Στη σύγχρονη εποχή αρκετοί άνθρωποι, όταν υποφέρουν ψυχικά, καταφεύγουν στο διαδίκτυο, αναζητώντας να ονομάσουν αυτό που τους κάνει να υποφέρουν. Διαγνώσεις όπως κατάθλιψη, διπολική διαταραχή, κρίσεις πανικού, κρίσεις άγχους κ.α, αποτελούν μερικά από αυτά που ο οποιοσδήποτε έχει διαβάσει στους ιστότοπους και ίσως εν μέρει έχει αναγνωρίσει στον εαυτό του.
Η αναγκαιότητα που κηρύχτηκε από το Σωκράτη ως «γνώθι σαυτόν», δηλαδή το να παρουσιαστείς και να έρθεις στο φως, να βεβαιώσεις αυτό που είσαι, δεν είναι έργο μόνο αλήθειας και ειλικρίνειας, αλλά κυρίως έργο ζωής. Στο βάθος, είμαστε ανασφαλείς ως προς την ίδια μας την εικόνα, δεν έχουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό μας, αναστατωνόμαστε από το παραμικρό που μας συμβαίνει και γι’ αυτό δεν μπορούμε να κοιταχτούμε ή εάν υποχρεωθούμε να το κάνουμε, βλέπουμε τον εαυτό μας έτσι όπως θα θέλαμε να είμαστε, μέσα από το καθρέφτη των προσδοκιών μας και όχι όπως είμαστε.
Η δυστυχία και η εκδήλωση των αρνητικών συναισθημάτων είναι πολύ πιο εύκολή στον ανθρώπινο οργανισμό και γενικότερα δεν σταματάμε ποτέ να απειλούμε και να φοβίζουμε τον εαυτό μας, επομένως το διαδίκτυο χρησιμοποιείται ως ένας μηχανισμός άμυνας της αυτογνωσίας μας .
Τα τελευταία χρόνια όμως με την άνεση που έχουμε, είναι σύνηθες, όταν κάποιο άτομο διακατέχεται ψυχικά από συναισθήματα θλίψης και φόβου να «googlαρει» τα συμπτώματά του στο διαδίκτυο. Σίγουρα θα ήταν χρήσιμο να αναλογιστούμε τι σημαίνει αυτή η πράξη. Σε αρκετές περιπτώσεις, όταν το άτομο πληκτρολογεί για τέτοια θέματα, αυτό που κάνει στην πραγματικότητα είναι να ρωτά: «τι μου συμβαίνει;».
Η απάντηση που λαμβάνει όμως από την πλειοψηφία των ιστοσελίδων αφορά κριτήρια όπως αλλαγές στη διάθεση, χαμηλή αυτοεκτίμηση, προβλήματα στον ύπνο κ.α. Κατά αυτό τον τρόπο αν ο καθένας πληροί μέρος των κριτηρίων μπορεί να αυτοδιαγνωστεί με κάποια ψυχική πάθηση. Το αποτέλεσμα είναι ότι μια ψυχική νόσος όπως η κατάθλιψη αποτελεί έναν οικείο και ευρέως προσβάσιμο όρο, που ταιριάζει σε αρκετά άτομα, χωρίς όμως να λαμβάνει υπ’ όψιν του τη μοναδικότητα και την ιστορία του καθενός.
Προφανώς όλες οι διαδικτυακές διαγνώσεις αφορούν τον καθένα, αλλά δεν εστιάζουν στον κάθε ένα ατομικά, βάσει των δυσκολίων που θα προκύψουν σε αυτόν σε μια συγκεκριμένη περίοδο.
Στον ελλαδικό χώρο το ποσοστό του 85% των Ελλήνων δηλώνει ότι εμπιστεύεται το διαδίκτυο για την ενημέρωσή του σε θέματα υγείας (έρευνα της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας). Αυτό οφείλεται κυρίως στην ευχρηστία του και όχι τόσο στην πληρότητα, την ποιότητα και τον αριθμό των εξειδικευμένων διαδικτυακών τόπων.
Η χρήση τους πρέπει να είναι μόνο ενημερωτική. Κανένα ιατρικό σάιτ, όσο σοβαρό και να είναι, δεν κάνει διάγνωση. Οι πάροχοι υγείας, από την πλευρά τους, πρέπει να αναγνωρίσουν την ανάγκη της παρουσίας τους στο διαδίκτυο, όχι σαν μια απλή υποχρέωση, αλλά ως τη δική τους συμμετοχή στο άνοιγμα ενός διαύλου με τους ανθρώπους στους οποίους απευθύνονται.
Τέλος, οι κρατικοί και συλλογικοί φορείς υγείας πρέπει να δημιουργήσουν έναν κώδικα διαδικτυακής επικοινωνίας, που δεν θα βασίζεται σε «απαγορεύσεις», αλλά σε δημιουργικές κατευθύνσεις και προδιαγραφές. Παράλληλα, πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες ενημέρωσης του κοινού για τη σωστή χρήση του διαδικτύου σε θέματα υγείας.
Εν κατακλείδι, οι διαγνώσεις είναι λέξεις που προσπαθούν να περιγράψουν επιστημονικά τον ανθρώπινο ψυχισμό, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις, πχ σε μια γενικευμένη κατάθλιψη, ψυχιατρικοποιούν τις συμπεριφορές. Όμως όταν ένας άνθρωπος που υποφέρει αφήσει τον εαυτό του να απελευθερωθεί, ανακαλύπτει κάποιες αληθινές λέξεις που προέρχονται από την μοναδική του ιστορία. Οι λέξεις αυτές μπορεί να κινητοποιήσουν, να προκαλέσουν ανακούφιση, ενώ παράλληλα φωτίζουν τον δρόμο της επιθυμίας του. Σύμφωνα με το Freud «η δύναμή σου θα έρθει μέσα από τα τρωτά σου σημεία». Τα τρωτά σημεία κάποιου είναι μοναδικά και είναι ungooglάριστα.
Πηγή εικόνας: psycology.gr
