Εκδικητική πορνογραφία ή διαδικτυακός βιασμός ;

Άρθρο της εξωτερικής συνεργάτιδος, Ειρήνης Φιλοκώστα,

Άλλη μια προσθήκη στις καταγγελίες περί σεξουαλικών παρενοχλήσεων, βιασμών και κακοποιητικών συμπεριφορών αποτελεί η περίπτωση του Στάθη Παναγιωτόπουλου, η οποία έχει απασχολήσει τις τελευταίες μέρες τόσο τα μέσα ενημέρωσης, όσο και το κοινό, το οποίο φαίνεται να αφυπνίζεται και να παίρνει επιτέλους σε ένα μεγάλο ποσοστό του σαφή και κατηγορηματική θέση κατά συμπεριφορών κακοποιητικών προς τις γυναίκες.

Σύμφωνα με καταγγελία της πρώην συντρόφου του παρουσιαστή, ο ίδιος είχε αναρτήσει  βίντεο και φωτογραφίες σεξουαλικού περιεχομένου σε ιστοσελίδες πορνογραφικού περιεχομένου  χωρίς τη συγκατάθεση της.

Στον απόηχο του σάλου που προκάλεσε η είδηση αυτή οι συμπαρουσιαστές του εν λόγω καταγγελλομένου προσώπου προέβησαν στην οριστική αποπομπή του από την εκπομπή του Ράδιο Αρβύλα, δηλώνοντας μάλιστα δημόσια την απογοήτευση τους για τον πρώην συνεργάτη και φίλο τους, την δυσάρεστη έκπληξη που βίωσαν μετά την γνωστοποίηση των γεγονότων και εκφράζοντας δημόσια συγγνώμη προς το κοινό. Σε αυτό το πλαίσιο των δημοσίων δηλώσεων, τόσο ο Γιάννης Σερβετάς όσο και ο Χρήστος Κιούσης ανέφεραν πως είναι και γονείς και θα πρέπει να διαφυλάξουν τα παιδιά τους από τέτοιες συμπεριφορές.

Άμεση ήταν και η απάντηση στα γεγονότα του τηλεοπτικού σταθμού ANT1 που φιλοξενεί την σατιρική εκπομπή ,ο οποίος εξέδωσε επίσημη ανακοίνωση για την απομάκρυνση του Στάθη Παναγιωτόπουλου από το κανάλι. Στην ανακοίνωση αναφέρεται: «Ο ANT1  επικροτεί τα γρήγορα αντανακλαστικά και την αποφασιστικότητα που επέδειξε ο Αντώνης Κανάκης, λαμβάνοντας την απόφαση να απομακρύνει τον Στάθη Παναγιωτόπουλο από το δυναμικό των εκπομπών του “Ράδιο Αρβύλα” και “VINΥΛΙΟ”, η οποία είναι απόλυτα εναρμονισμένη με τις διαχρονικές αρχές και αξίες του σταθμού».

Υπήρξαν, όμως, οι άμεσες αυτές ενέργειες πράγματι απότοκο της επιθυμίας για την απόδοση δικαιοσύνης και για την διαφύλαξη των ηθικών αρχών του σταθμού ή ο θόρυβος και η κοινωνική κατακραυγή που προκλήθηκε στα social media ήταν επικίνδυνη για την σύνδεση των αδικημάτων του Στάθη Παναγιωτόπουλου με τους υπόλοιπους συντελεστές της εκπομπής και τον ίδιο τον τηλεοπτικό σταθμό;

Άραγε, αυτό που οδήγησε το Ράδιο Αρβύλα στην λήψη των προαναφερθέντων αποφάσεων ήταν το αίσθημα δικαιοσύνης ή ο φόβος για κατηγορίες περί συγκάλυψης; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι πως κανείς από εμάς δεν μπορεί να γνωρίζει. Και κανείς από εμάς δεν μπορεί να προσβάλλει αβάσιμα το τεκμήριο αθωότητας των παρουσιαστών της εκπομπής .

Η έκταση του ζητήματος δεν άφησε προφανώς ανεπηρέαστο τον κατηγορούμενο, ο οποίος επέλεξε να πάρει θέση επί του θέματος και να εκφράσει και ο ίδιος δημοσίως την συγγνώμη του, τονίζοντας, μάλιστα, πως οι συνεργάτες και φίλοι του δεν γνώριζαν τίποτε και δεν είχαν καμία ανάμιξη στο ζήτημα. «Έκανα μια απαράδεκτη πράξη, εις βάρος ενός ανθρώπου που δεν με είχε βλάψει. Έκανα την πράξη αυτή υπό την επήρεια κακής συγκυρίας στη ζωή μου, χωρίς καμία πρόθεση να βλάψω, να προσβάλλω ή να ζημιώσω κανέναν. Ήταν μια τεράστια απερισκεψία, η χειρότερη που έχω κάνει ποτέ και αντιμετωπίζω τις συνέπειες […] Ζήτησα συγγνώμη από το εν λόγω πρόσωπο και επανόρθωσα εμπράκτως χωρίς να θεωρώ ότι η μεταμέλειά μου εκμηδενίζει την απαξία της πράξης μου. Τώρα ζητώ συγγνώμη και δημοσίως. Επίσης, ζητώ συγγνώμη από τους φίλους-συναδέλφους μου στην εκπομπή που συμπαρουσιάζω, οι οποίοι δεν είχαν ιδέα για το ατόπημά μου αυτό, και τους έφερα σε πολύ δύσκολη θέση…».

Είναι, παρ’ όλα αυτά, μια συγγνώμη αρκετή, τη στιγμή που μιλάμε για την κακοποίηση ενός ανθρώπου; Ήταν όντως απερισκεψία η δημοσίευση τριακοσίων φωτογραφιών και τριών βίντεο (!) σε ιστοσελίδες και οφειλόταν σε κακές συγκυρίες της ζωής η μη απόσυρση επί σειράς ετών των δημοσιευμάτων αυτών;

Δεν είμαστε αντιμέτωποι με μια απερισκεψία, ούτε όμως και με ένα περιστατικό εκδικητικής πορνογραφίας. Ο όρος δεν θα έπρεπε καν να υφίσταται. «’Όταν μιλάμε για εκδικητική πορνογραφία ή αλλιώς revenge porn μεταθέτουμε την ευθύνη στο θύμα Υποσυνείδητα, περνά στο μυαλό μας πως  η πράξη του θύτη δικαιολογείται. Πρόκειται καθαρά για κακοποίηση και όχι πορνογραφία. Στην περίπτωση της πορνογραφίας υπάρχει συναίνεση και τα κίνητρα είναι ξεκάθαρα. Σε αυτή και σε άλλες παρόμοιες περιπτώσεις μιλάμε για μια νέα μορφή σεξουαλικής κακοποίησης. Ο δόκιμος όρος είναι “διαδικτυακός βιασμός” (cyber rape) ή “σεξουαλική διαδικτυακή κακοποίηση”», σύμφωνα με την κα. Κέλλυ Ιωάννου, Κλινική Εγκληματολόγο, Trauma Recovery Coach και Δ/ντρία του Διεθνούς Ινστιτούτου Κυβερνοασφάλειας.

Είμαστε, λοιπόν, αντιμέτωποι με ένα σεξουαλικό έγκλημα ένα έγκλημα παραβίασης της ιδιωτικότητας, η οποία προστατεύεται από διεθνείς συμβάσεις. Ωστόσο, στη χώρα μας ο διαδικτυακός βιασμός θεωρείται πλημμέλημα και εκδικάζεται με βάση τους νόμους για τα προσωπικά δεδομένα, τους εκβιασμούς ή την προσβολή της δημοσίας αιδούς. Στο εξωτερικό αντίστοιχες εγκληματικές πράξεις αντιμετωπίζονται διαφορετικά και αποτελούν βαριά αδικήματα.

Πέραν αυτών η εξωδικαστική ή κοινωνική αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών πρέπει να αλλάξει . Πρέπει να ακουστεί και να γίνει γνωστή η υπόθεση της ανώνυμης πρώην συντρόφου του Στάθη Παναγιωτόπουλου, η οποία υπήρξε θύμα σεξουαλικής διαδικτυακής κακοποίησης και όχι θύμα της εκδικητικής ορμής του συντρόφου της. Πρέπει να ακουστεί η υπόθεση της 22χρονης Λίνας Κοεμτζή, η οποία το 2016 έγινε (ίσως) το πρώτο θύμα διαδικτυακής σεξουαλικής κακοποίησης στην Ελλάδα, όταν έβαλε τέλος στη ζωή της, επειδή ένας ερασιτέχνης φωτογράφος μοιράστηκε στο Internet γυμνές της φωτογραφίες. Κανείς δεν έχει δικαίωμα να επέμβει στο σώμα σου, στον ιδιωτικό χώρο σου, να σε αντικειμενοποιήσει για μερικά κλικ ή μερικά λεπτά δικής του απόλαυσης και ηδονής. Κανείς δεν έχει την ελευθερία να σε πονέσει, να σε εκθέσει, να σε παρενοχλήσει και αν το κάνει η αντίδραση θα πρέπει να είναι άμεση και τα μέτρα καταστολής αποτελεσματικά.

Όσο για την τύχη της εκπομπής, θα παραθέσω απλώς τα λόγια του κ. Αντώνη Κανάκη τα οποία αφορούσαν στην υπόθεση Λιγνάδη και την άγνοια των εγκλημάτων του που επικαλέστηκε η υπουργός πολιτισμού, κ. Μενδώνη: «Μπορεί να μην γνώριζε τίποτα, αν και όλοι ήξεραν. Είναι όμως υποχρέωση της να γνωρίζει. Εδώ εμείς έναν συνεργάτη παίρνουμε και ψάχνουμε να δούμε τι καπνό φουμάρει πριν τον βάλουμε στο στούντιο μας. Η παραίτηση, λοιπόν, είναι πάρα πολύ σημαντική και ο λόγος αυτής ακούει στο όνομα ευθιξία, γιατί στέλνει το μήνυμα στους πολίτες ότι η πολιτική ηγεσία (και οποιαδήποτε ηγεσία) έχει αντανακλαστικά ηθικής και υψηλά ηθικά στάνταρ».

Πηγή εικόνας: cnn.gr