Της εξωτερικής συνεργάτιδος, Εβελίνας Παπαδοπούλου,
Η νέα θρησκεία που έφερε ο Μωάμεθ αναπτύχθηκε ραγδαία, ειδικά αφού οι Άραβες, ο περιούσιος λαός του Αλλάχ, ξεχύθηκαν στην Ασία, την Αφρική και την Ευρώπη, για να διαδώσουν το λόγο του.
Την περίοδο του Μωάμεθ και των διαδόχων του, Ορθά Οδηγημένων Χαλιφών, το Ισλάμ επεκτάθηκε σε όλη την αραβική χερσόνησο, ενοποιώντας τις φυλές και θέτοντας τα θεμέλια για το μεγάλο αραβικό χαλιφάτο. Έχουμε μείνει όμως, στη δολοφονία του Αλή, του τελευταίου των Ορθά Οδηγημένων Χαλιφών.
Η πρώτη δυναστεία μετά τους Ορθά Οδηγημένους Χαλίφες, ήταν των Ομμευαδών. Η δυναστεία αυτή μετέφερε την πρωτεύουσα από τη Μεδίνα στη Δαμασκό και κατάφερε να επεκταθεί στα σημερινά Ιράν, Αφγανιστάν, Ουζμπεκιστάν, Πακιστάν, αλλά και να εξοβελίσει την βυζαντινή αυτοκρατορία από την Βόρεια Αφρική, κατακτώντας την τελευταία βυζαντινή αποικία, την Καρχηδόνα.
Ο χάρτης εξάπλωσης των Ομμευαδών
Από εκεί, στα 711 οι Άραβες θα περάσουν το Γιβραλτάρ και θα προελάσουν στην Ιβηρική Χερσόνησο, κατακτώντας το μεγαλύτερο μέρος της, όπου και θα μείνουν μέχρι την εκπνοή του 15ου αιώνα. Οι Φράγκοι, κατάφεραν να αναχαιτίσουν την προέλαση των Αράβων στη μάχη του Πουατιέ στα 732, οι Κινέζοι στην κεντρική Ασία, οι Βυζαντινοί στην Κωνσταντινούπολη και οι Χαζάροι στον Καύκασο.
Οι Ομμευάδες κατέκτησαν πολλούς πληθυσμούς οι οποίοι εξισλαμίστηκαν. Θα έλεγε κανείς, ότι πρόκειται για μια επιτυχημένη δυναστεία. Το λάθος τους, που θα οδηγήσει και στην πτώση τους, ήταν η αντιμετώπιση των νέων μουσουλμάνων, των μη Αράβων.
Προσπαθώντας να διατηρήσουν τον αραβικό χαρακτήρα του χαλιφάτου, δεν επέτρεπαν στους νεοφώτιστους να ανέλθουν στη διοίκηση, δεν τους αντιμετώπιζαν δηλαδή σαν ίσους, παραβλέποντας το Κοράνι που κάνει σαφές ότι όλοι οι Μουσουλμάνοι είναι ίσοι.
Συνεπώς, οι αντιδράσεις δεν έλειπαν, καθώς οι περισσότεροι που εξισλαμίζονταν, το έκαναν με σκοπό να μειωθούν οι φόροι που πλήρωναν και να ανέλθουν κοινωνικά. Δεν έγινε όμως τίποτα από αυτά, με αποτέλεσμα την ανατροπή των Ομμευαδών.
Η εξέγερση που θα τους ανατρέψει, ξεκίνησε στην Κούφα, από έναν περσικής καταγωγής νεοφώτιστο. Στα 750, η επόμενη δυναστεία, οι Αββασίδες θα ενορχηστρώσει μια εξέγερση που θα εξοντώσει όλους τους Ομμευάδες. Ο μόνος από τους Ομμευάδες που γλύτωσε, κατέφυγε στην Κόρδοβα, όπου ίδρυσε το εμιράτο της Κόρδοβας.
Απεικόνιση των Αββασιδών
Οι Αββασίδες, μετέφεραν την πρωτεύουσα στη Βαγδάτη, σημαίνοντας έτσι το τέλος της εξωστρέφειας του χαλιφάτου. Επί Αββασιδών, Άραβες και μη Άραβες έχαιραν ίσης αντιμετώπισης, ενώ εγκαινιάστηκε μια περίοδος σαφούς περσικής επιρροής στο χαλιφάτο. Παρ’ όλα αυτά, δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν τις αποσχιστικές τάσεις. Από τον 9ο αιώνα ξεκινάει η πολιτική διάσπαση του χαλιφάτου και πλέον στα 935 οι Αββασίδες θα έχουν μόνο θρησκευτική εξουσία.
Στον 9ο αιώνα, εμφανίστηκε μια δυναστεία διοικητών, οι Σαμανίδες οι οποίοι διατείνονταν ότι προέρχονταν από τους Σασσανίδες. Εκείνοι, δεν αποτίναξαν την Αββασιδική διακυβέρνηση αλλά θεωρούσαν πρωτεύουσά τους τη Μπουχάρα και αποτέλεσαν μια από τις αποσχιστικές τάσεις που αποδυνάμωσε το Αββασιδικό χαλιφάτο.
Μια ακόμα τέτοια τάση ήταν οι Βουγίδες, σιήτες με έδρα στη Μεσοποταμία. Οι Βουγίδες στα 935 θα αφήσουν στους Αββασίδες μόνο τη θρησκευτική εξουσία και θα παραμείνουν στην εξουσία ως το 1055 και την έλευση τουρκικών φύλων. Τον 13ο αιώνα μεσουρανούν οι Μογγόλοι, οι οποίοι στα 1258 θα διαλύσουν τη Βαγδάτη και θα σφάξουν τους Αββασίδες. Ο μοναδικός επιζών, θα διαφύγει στο Κάιρο όπου θα είναι ουσιαστικά υποχείριο των Μαμελούκων.
Χάρτης του Σουλτανάτου του Ρουμ
Τα τουρκικά φύλα ήταν νομαδικά και έτσι περνώντας το Καζαχστάν, βρέθηκαν στην κεντρική Ασία που αρχίζει να εκτουρκίζεται. Οι Τούρκοι εξισλαμίστηκαν και ήταν δεινοί πολεμιστές με αποτέλεσμα να αξιοποιούνται στο στρατό από τις δυναστείες και να διεισδύουν στο χαλιφάτο. Έτσι ένας Τούρκος στρατιωτικός θα ανατρέψει τους Σαμανίδες, ιδρύοντας μια τουρκική δυναστεία, τους Γκασνεβίδες που θα μείνουν ως τα 1186.
Στα 1055 εμφανίζονται οι Σελτζούκοι Τούρκοι, τουρκικό φύλο που τον 11ο αιώνα θα φτιάξει μια τεράστια αυτοκρατορία που όμως φθίνει και θα περιοριστεί σε σουλτανάτα. Το ένα από αυτά, το Σελτζουκικό σουλτανάτο του Ρουμ στην Μικρά Ασία θα διαλυθεί από τους Μογγόλους και θα γεννήσει επιμέρους εμιράτα.
Ο σουλτάνος Οσμάν
Το εμιράτο του Οσμάν, θα επεκταθεί ραγδαία. Πρώτη πρωτεύουσα θα γίνει η Προύσα ενώ με τη μάχη του Κοσσυφοπεδίου στα 1389 θα κατακτήσει όλα τα Βαλκάνια. Η Κωνσταντινούπολη, θα πέσει στα 1453, διαλύοντας τη Βυζαντινή αυτοκρατορία και εγκαινιάζοντας μια νέα περίοδο: την οθωμανική κυριαρχία.
