«Αλλά εκείνη έτσι με έβλεπε εξαρχής: σαν κακοήθη ασθένεια. Μια αρρώστια. Που της έτρωγε τα σπλάχνα…»

Αντιλαμβάνομαι το ψυχικό σθένος αναμεμειγμένο με αισθήματα οδύνης που μπορεί να συνοδεύει έναν συγγραφέα, όταν καλείται να ενορχηστρώσει σε λέξεις μια οικογενειακή ελεγεία. Ο Χάρης Βλαβιανός στο «Τώρα θα μιλήσω εγώ» δίνει φωνή στην εκλιπούσα ετεροθαλή αδελφή του, η οποία το 2017 έχασε την πολυετή, κοντά 30 χρόνια, μάχη με τα ναρκωτικά. Η Μαρίνα βρέθηκε νεκρή στο διαμέρισμά της στο Μιλάνο από έναν Ιταλό, άγνωστο στον συγγραφέα.

Η Μαρίνα επιτέλους έχει την ευκαιρία να μιλήσει. Ο αδελφός της κλείνει τα δικά του μάτια και προσπαθεί να αντικρίσει την πραγματικότητα με τα δικά της. Και της δίνει επιτέλους φωνή. Να ρυμουλκήσει στην επιφάνεια όλα εκείνα που ροκάνιζαν τα θεμέλια της ψυχολογίας της, όλα όσα άφησαν άδεια τα ψυχικά αποθέματα, για να υπερβεί το μαρτύριό της. Δυστυχώς, αδυνατούσε να βρει τη συνταγή για την ευτυχία με υλικά που της πρόσφεραν οι γύρω της, όμως εκείνη μόνη της δεν κατόρθωσε να τα βρει ποτέ. Και η βασική πηγή της οδύνης της είναι ευκρινέστατη από τις πρώτες αράδες της αφήγησης: η καταστροφική της σχέση με την μητέρα της.

Η συγκινητική αφήγηση του Βλαβιανού, αν και έχει σημείο αναφοράς το προσωπικό πένθος, σαφέστατα το υπερβαίνει: κάνει διαυγέστατο το πόσο ολέθρια και οδυνηρή μπορεί να αποβεί μια βαθιά τοξική και προβληματική σχέση με τη μητέρα. Πως η μητρική αγάπη υπάρχει στην ανθρωπότητα ως το πολυτιμότερο φρούτο, που όλα τα παιδιά έχουν ανάγκη να γευτούν τους χυμούς του. Η μητρική αγάπη δεν αναπληρώνεται από καμιά μεταγενέστερη ευτυχία. Και η απώλεια αυτής δεν υποκαθιστάται, μονάχα επουλώνεται…

Γίνεται εξίσου σαφές πως η προβληματική μητέρα δεν ήταν η κινητήριος δύναμη, για να ωθήσει μόνο τη κόρη σε ψυχολογική περιδίνηση∙ με γενναίο εξομολογητικό χαρακτήρα ο Βλαβιανός εκφράζει και το δικό του παράπονο μέσα από τα μάτια της Μαρίνας. Ένας γιος που βρίσκεται πάντα στη μέση, προσπαθεί να βρει λύσεις για την υπέρβαση του μαρτυρίου της αδελφής του, βοηθά, εξαπατάται, συγκινείται, νευριάζει, απογοητεύεται, προσπαθεί να μείνει ανεπηρέαστος. «Και πολλές φορές τον λυπόμουν. Γιατί βρισκόταν διαρκώς ανάμεσα σε διασταυρούμενα πυρά. Όπου και να στεκόταν τον έπαιρναν τα σκάγια».

Ο Χάρης Βλαβιανός «έκανε τον πόνο άρπα» και μας χάρισε ένα γενναίο, σπαρακτικό και ενδιαφέρον αφήγημα. Τα μηνύματα που εκπέμπει είναι διαχρονικά. Ας τα λάβουμε υπόψη.

Εκδόσεις: Πατάκης