Ένα ακόμα νομοσχέδιο έχει τεθεί από την κυβέρνηση σε δημόσια διαβούλευση ήδη από την Πέμπτη 6 Μαΐου και πρόκειται για το «Νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς – Πρόγραμμα ΆΡΓΟΣ». Ένα νομοσχέδιο που εμπλέκει Κράτος, τοπική αυτοδιοίκηση, επιστημονική κοινότητα, φιλοζωικές οργανώσεις και πολίτες, με στόχο, μέσω της καλύτερης συνεργασίας τους, τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των ζώων συντροφιάς και την προστασία των αδέσποτων ζώων.
Βάσει στατιστικών στοιχείων, σχεδόν ένα στα δύο νοικοκυριά στην Ελλάδα έχουν τουλάχιστον ένα ζώο συντροφιάς. Από αυτό και μόνο το στοιχείο γίνεται ξεκάθαρο πόσους πολλούς συμπολίτες μας αφορά το εν λόγω νομοσχέδιο. Χαρακτηριστικό επίσης των αντεγκλήσεων που προκάλεσε το νομοσχέδιο, είναι πως από τις πρώτες κιόλας ώρες αναρτήθηκαν δεκάδες σχόλια στη διαβούλευση. Ας δούμε όμως τα κύρια συστατικά του.
Η κυβέρνηση εισάγει ένα εξ ολοκλήρου νέο πλαίσιο γύρω από την προστασία και διαχείριση δεσποζόμενων και αδέσποτων ζώων, ωστόσο εμείς θα προσπαθήσουμε να τονίσουμε τις βασικές τομές του. Αρχικά, κάτι που αποτέλεσε και κεντρικό θέμα πολλών εκ των σχολίων που απέσπασε το νομοσχέδιο, είναι η υποχρεωτική στείρωση των δεσποζόμενων (εξαίρεση μόνο με ιατρική γνωμάτευση), η οποία αποτελεί τον γενικό κανόνα αλλά και η με περιορισμούς αναπαραγωγή (άδεια για 1 αναπαραγωγή σε όλη τη ζωή του ζώου με δήλωση υποψήφιων αναδόχων για τα νεογέννητα).
Πρόκειται για ένα μέτρο που θα επανεξεταστεί σε βάθος πενταετίας, αξιολογώντας προφανώς τα αποτελέσματα που θα επέλθουν. Ώστοσο οι υποχρεωτικές στειρώσεις δεν θα ξεκινήσουν αμέσως μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, καθώς προβλέπεται πως σε πλήρη ισχύ το νομοσχέδιο θα τεθεί το 2023, καθώς όλοι οι φορείς πρέπει να συντονιστούν.
Έπειτα, διευρύνεται ο ορισμός της κακοποίησης των ζώων, αυστηροποιούνται τα πρόστιμα και θεσπίζεται Μητρώο Παραβατών. Ακόμη, η Ελλάδα αποκτά Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς, όπου καταγράφονται όλα τα δεσποζόμενα αλλά και τα αδέσποτα προς υιοθεσία ζώα. Εντός αυτού περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων και το ηλεκτρονικό βιβλιάριο, το οποίο ουσιαστικά είναι ένας ψηφιακός φάκελος υγείας, που περιλαμβάνει στοιχεία υγείας, ταυτότητας και αναπαραγωγής του ζώου, καθώς και του ιδιοκτήτη/εκτροφέα/αναδόχου. Αξίζει να σημειωθεί ότι πλέον αναφέρονται ρητά στον νόμο οι 5 διεθνώς αναγνωρισμένες ελευθερίες των ζώων.
Επιπροσθέτως, άξιο μνείας αποτελεί το γεγονός ότι για πρώτη φορά προβλέπονται κίνητρα για τους πολίτες προερχόμενα κυρίως από τους δήμους, ώστε οι πολίτες/ιδιοκτήτες ζώων να φροντίζουν καλύτερα τα κατοικίδιά τους (voucher για σήμανση, καταγραφή και στείρωση ή μείωση δημοτικών τελών έως και 10% για επιμελείς ιδιοκτήτες).
Σε όλο αυτό το εγχείρημα, όμως, για να μπορέσει να λειτουργήσει και να μην καταλήξει μοιραία στο κενό, όπως πολλές άλλες προσπάθειες μεταρρυθμίσεων, είναι αναγκαίο να παρασχεθούν τα απαραίτητα εφόδια. Όπως προκύπτει σαφώς από το νομοσχέδιο, κεντρικό ρόλο στη διαχείριση του προγράμματος των δεσποζόμενων και αδέσποτων ζώων έχουν οι δήμοι της χώρας, επομένως εκείνοι είναι που θα σηκώσουν όλο το βάρος και χρειάζονται την συνδρομή της κεντρικής διοίκησης.
Έτσι φτάνουμε στο σημαντικότερο, κατ’ εμέ, στοιχείο του νομοσχεδίου που δεν είναι άλλο από την εξασφάλιση των απαραίτητων πόρων για την επιτυχή υλοποίηση του έργου αυτού από τους δήμους. Το ειδικό χρηματοδοτικό πρόγραμμα «Άργος», αλλά και η δυνατότητα που δίνεται στους δήμους για σύναψη προγραμματικών συμβάσεων με αναπτυξιακούς οργανισμούς, είναι κάποιες από τις προβλέψεις που αναμένεται να καταστήσουν το εγχείρημα εφικτό, ενώ ήδη έχουν εξασφαλισθεί 43 εκ. ευρώ μέσω του Φιλόδημου για την «Κατασκευή, Επισκευή, Συντήρηση & Εξοπλισμό Εγκαταστάσεων Καταφυγίων Αδέσποτων Ζώων Συντροφιάς».
Είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό που προτάσσεται η εξασφάλιση των απαραίτητων πόρων, διότι δεν είναι λίγες οι φορές που η κεντρική διοίκηση μετέφερε αρμοδιότητες στην αυτοδιοίκηση, χωρίς ωστόσο να μεριμνήσει μαζί με αυτές να ακολουθήσουν και τα αντίστοιχα χρηματικά ποσά ή έστω οι πηγές εσόδων, ώστε οι δήμοι να μπορούν να υλοποιήσουν το έργο τους και να μην γίνονται αποδέκτες παραπόνων για αστοχίες που μέχρι πρότινος δεν ήταν καν στο εύρος της δικής τους ευθύνης.
Γινόμαστε μάρτυρες αυτού του φαινομένου, βλέποντας ακόμη και έργα που οι δήμοι εντάσσουν σε χρηματοδοτούμενα προγράμματα (π.χ Φιλόδημος, Αν. Τρίτσης), ενώ πολλές φορές δεν είναι καν στις αρμοδιότητές τους η περάτωσή τους (π.χ ανέγερση σχολείου), αλλά επιλέγουν να «ξοδέψουν» χρήματα που δυνητικά θα χρησιμοποιούσαν για άλλα έργα, λόγω προφανώς των ελλείψεων και αναγκών της περιοχής τους, καλύπτοντας έτσι συνάμα την απουσία της κεντρικής διοίκησης. Εν προκειμένω φαίνεται πως προλαμβάνεται κάτι τέτοιο.
Ομολογουμένως πρόκειται για ένα ελπιδοφόρο σχέδιο και μάλιστα έχει γίνει αποδέκτης θετικών σχολίων από την πλειονότητα της κοινότητας των ενεργών φιλόζωων και αναμένουμε να δούμε την πορεία που θα ακολουθήσει. Η διαβούλευση θα ολοκληρωθεί την Πέμπτη, 20.5.2021 και ώρα 22:00.
