Έχει περάσει κάποιο διάστημα από τότε που ο αφροαμερικανός κωμικός, Dave Chappelle, σόκαρε τους θεατές, το κοινό αλλά και οργανώσεις των ΛΟΑΤΚΙ με το Netflix Special Show του, “Closer”.
Ο διάσημος κωμικός μπήκε στο στόχαστρο κριτικών, αποτέλεσε κιόλας αφορμή για την απόλυση μιας τρανς υπαλλήλου του Netflix καθώς και την διαμαρτυρία πολλών εργαζομένων του κολοσσού ψυχαγωγίας για τα σχόλια που έκανε στο show του.
Ο ίδιος υπεράσπισε τον εαυτό του, λέγοντας ότι έχει πέσει θύμα του cancel culture (κίνημα το οποίο ζητάει την απόσυρση τηλεοπτικών σειρών, εκπομπών από μέσα, επειδή προσβάλλουν μειονότητες και θίγουν ζητήματα ταυτότητας). Δεν θα αναλωθώ στο cancel culture, αλλά θα προσπαθήσω να κατανοήσω τον προβληματικό λόγο του Chappelle και τι είναι αυτό ακριβώς που του φταίει, αλλά δεν το κατονομάζει.
Ο Chappelle, άσκησε έντονη κριτική στο ΛΟΑΤΚΙ κίνημα και ειδικά στα transgender άτομα, τους ανθρώπους δηλαδή που έχουν αλλάξει το φύλο τους με χειρουργική επέμβαση. Μια φράση που συνοψίζει το ζήτημα που έθιξε ο Chappelle είναι η εξής: «Οι ομοφυλόφιλοι είναι μειονότητες μέχρι να γίνουν λευκοί ξανά». Κατά τον ίδιο, το ΛΟΑΤΚΙ κίνημα είναι ένα κίνημα γεμάτο λευκούς, που συμπεριφέρονται ως λευκοί, δηλαδή αγνοούν τα προβλήματα άλλων μειονοτήτων, όπως των αφροαμερικανών και δέχονται στοργή, αγάπη και δικαιώματα από τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ, ενώ την ίδια στιγμή οι αφροαμερικανοί σκοτώνονται στον δρόμο.
Έχει δίκιο; Εν μέρει ναι, αλλά κατά ένα μεγάλο μέρος, έχει άδικο. Από την άλλη, ο Chappelle δεν στάθηκε σε αυτό, αλλά έκανε μια κατά μέτωπο επίθεση στα τρανς άτομα, θεωρώντας ότι δεν είναι φυσιολογικό να αλλάζεις φύλο, αλλά από την στιγμή που το κάνεις -κατά τον ίδιο- πρέπει να δεχτείς την κριτική και να γελάσεις με αυτό. Ο Chapelle στην ουσία, κριτικάρει το ΛΟΑΤΚΙ κίνημα, -βρίσκοντας ως αποδιοπομπαίο τράγο τα τρανς άτομα- για να φέρει ως αντιπαράθεση την καταπίεση που ακόμη δέχονται οι αφροαμερικανοί.
Αρχικά, ο Chappelle ξεκινάει από λάθος οπτική. Δεν γίνεται να συγκριθούν δύο κινήματα, όπου το ένα είναι κίνημα σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτοτήτων ενώ το άλλο δεν κατατάσσεται ως κίνημα. Οι αφροαμερικανοί είναι φυλετική ομάδα, η δεύτερη μεγαλύτερη μετά τους λευκούς στις ΗΠΑ. Ο μόνος τρόπος σύγκρισης των δύο αυτών «ομάδων» είναι η καταπίεση που έχουν δεχθεί αλλά και πάλι είναι λανθασμένο επιχείρημα. Δεν μπορείς να καταδεικνύεις την καταπίεση του ενός για να προβάλλεις την καταπίεση του άλλου.
Ο Chappelle λέει σε κάποια στιγμή στο show: «Αν οι σκλάβοι χρησιμοποιούσαν λιπαντικό και φορούσαν κοντά σορτσάκια, μπορεί να είχαμε απελευθερωθεί 100 χρόνια νωρίτερα», θέλοντας να πει ότι τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα, έχουν διαφορετική μεταχείριση από τους αφροαμερικανούς. Για τον ίδιον, το πρόβλημα δεν είναι τόσο οι ΛΟΑΤΚΙ και οι τρανς, αλλά οι λευκοί και ο «λευκός» πολιτισμός.
Αυτό που ξεχνάει ο Chappelle, που ίσως δεν το βλέπει τόσο καθαρά λόγω των επιταγών και της τεράστιας επιτυχίας του 25 χρόνια τώρα, είναι ότι το πρόβλημα στην καταπίεση των αφροαμερικανών, δεν είναι οι ΛΟΑΤΚΙ που κατά τον ίδιο απολαμβάνουν περισσότερα δικαιώματα επειδή ως κίνημα εκπροσωπείται από λευκούς, αλλά ο συστημικός ρατσισμός που επικρατεί στις ΗΠΑ και ο καπιταλισμός, που τον εξυπηρετεί.
Σύμφωνα με έρευνα του PayScale που διεξήχθη μεταξύ του Ιανουαρίου 2017 και του Φεβρουαρίου 2019, σε δείγμα 1.8 εκατομμυρίων εργαζομένων στις ΗΠΑ, είναι φανερό ότι οι αφροαμερικανοί βγάζουν λιγότερα από τους λευκούς εργαζόμενους. Οι αφροαμερικανοί άνδρες βγάζουν 87 σεντς για κάθε 1$ που βγάζει ένας λευκός άνδρας. Ακόμα και με τα ίδια προσόντα και στην ίδια δουλειά, οι αφροαμερικανοί άνδρες βγάζουν 2 σεντς λιγότερα από τους λευκούς. Η κατάσταση είναι ακόμα πιο δυσμενής για τις μαύρες γυναίκες, οι οποίες πληρώνονται τον χρόνο κατά μέσο όρο 21.700$ σε σχέση με 36.000$ των λευκών γυναικών. Το ίδιο ισχύει και για την υγειονομική κάλυψη των αφροαμερικανών εργαζομένων, οι οποίοι έχουν μειωμένη πρόσβαση στην υγεία.
Οι transgender σύμφωνα με πάρα πολλές εκθέσεις, βρίσκονται σε μειονοτική θέση, σε σχέση με άλλα μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. Συγκεκριμένα, από όλα τα εγκλήματα μίσους που έχουν στόχο την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, το 72% των επιθέσεων είναι μαύρες τρανς γυναίκες. Το 50% των τρανς ανθρώπων, έχει βιώσει σεξουαλική παρενόχληση ή επίθεση μια φορά στην ζωή τους, αυτό το ποσοστό μεγαλώνει όσον αφορά τους αφροαμερικανούς τρανς. Οι μη-λευκοί τρανς, είναι πιο έξι (6) φορές πιο πιθανό να βιώσουν αστυνομική βία. Περισσότεροι από το 50% των εφήβων transgender έχουν σκεφτεί να αυτοκτονήσουν (με στοιχεία του 2020) και περισσότεροι από 66% έχουν βιώσει σημαντικά σημάδια κατάθλιψης δύο εβδομάδες πριν την επέμβαση.
Ναι, η κωμωδία δεν πρέπει να φιμώνεται, αλλά ούτε και η αλήθεια. Και αντί διασημότητες να αντιδρούν στα προνόμια μιας κοινωνικής ομάδας και να ασκούν κριτική σε αυτά, θα πρέπει να αναρωτηθούν γιατί λαμβάνουν αυτά τα προνόμια. Επειδή το ΛΟΑΤΚΙ εκπροσωπείται κατά βάση από λευκούς ή επειδή ο καπιταλισμός για να επιβιώσει πρέπει να γίνει πιο «δικαιωματικός», δηλαδή να παραχωρεί δικαιώματα και ελευθερίες με αντάλλαγμα την συνενοχή και την σιωπή σε αυτό το οικονομικό και πολιτικό σύστημα;
Ίσως το δεύτερο. Ένα τέτοιο σύστημα για να κρατηθεί ζωντανό, πρέπει να ελίσσεται. Πρέπει να αλλάζει. Δίνοντας περισσότερα δικαιώματα στην ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, δημιουργεί μια αίσθηση ασφάλειας προς ένα μεγάλο μέρος της κοινότητας αυτής. Τους ανταμείβει μετά από τόσα χρόνια καταπίεσης και διαμαρτυρίας, και καλά κάνει. Αλλά γιατί δεν ισχύει το ίδιο με τους αφροαμερικανούς; Ίσως επειδή είναι φτηνό εργατικό δυναμικό; Ίσως επειδή αν ο συστημικός ρατσισμός μια μέρα καταρριφθεί στις ΗΠΑ, τότε ολόκληρο το οικοδόμημα της «Αμερικάνικης Δημοκρατίας» αυτοκαταστρέφεται; Ίσως γιατί όταν ο «φαντασιακός εχθρός» παύει να υπάρχει, τότε οι πολίτες για ποιο πράγμα θα φοβούνται; Από ποιους θα προστατεύονται και ποιους θα μισούνε;
Ο Chappelle «μισεί» τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας και η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα μισεί τον Chapelle που έχει πρόσβαση σε μέσα και εκφράζει αυτές τις απόψεις, και την ίδια στιγμή, ένα ακόμη transgender άτομο αυτοκτόνησε και άλλη μια σφαίρα αστυνομικού καρφώθηκε στο κεφάλι ενός 11χρονου παιδιού.
And this is how the world works (sic).
