Άρθρο της εξωτερικής συνεργάτιδος, Σταυρούλας Παπανδρέου,
Η 18η Απριλίου έχει καθιερωθεί από την UNESCO και το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών ως Παγκόσμια Ημέρα Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η επετειακή αυτή ημέρα σκοπό έχει την ευαισθητοποίηση των κοινωνών σε θέματα πολιτισμού. Έτσι, διοργανώνονται σε όλον τον κόσμο εορταστικές εκδηλώσεις με στόχο την γνωστοποίηση της σπουδαιότητας των μνημείων κάθε χώρας.
Στην Ελλάδα, μια πόλη με μακραίωνη ιστορία και έντονο το μνημειακό στοιχείο είναι η Ελευσίνα. Ένας τόπος ταλαιπωρημένος, αλλά συνάμα «ανθεκτικός» στις δυσκολίες και στη φθορά που επιφέρει ο χρόνος.
Ένας μικρός παράδεισος που ίσως για τους περισσότερους να είναι απλώς μια βιομηχανούπουλη, αλλά στην πραγματικότητα, εκτός από τα επιβλητικά εργοστάσια της, κουβαλά στις πλάτες της έναν αξιοζήλευτο πολιτισμό, τον οποίο μπορεί κανείς να ανακαλύψει σε κάθε γωνιά της. Ωστόσο, ο πολύτιμος αρχαιολογικός της χώρος είναι ίσως η πιο ενδιαφέρουσα αφετηρία από την οποία θα μπορούσε κάποιος να ξεκινήσει την εξερεύνηση αυτού του γραφικού παραθαλάσσιου μέρους.
Η Ελευσίνα αποτέλεσε στην αρχαιότητα ενα απο τα σπουδαιότερα θρησκευτικά κεντρα σε όλη την Ελλάδα. Η πόλη συνδέθηκε στενά με τη λατρεία της θεάς Δήμητρας και της Περσεφόνης και ως εκ τούτου με τη γη, την καρποφορία, τη γονιμότητα. Ο θεσμός των λεγόμενων Ελευσίνιων Μυστηρίων μαλιστα χαρίστηκε ως δώρο απο την θεά των σιτηρών διδάσκοντας πως το σύνολο των ανθρώπων, ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας και κοινωνικοοικονομικής κατάστασης, έχει τη δυνατότητα να βιώσει μια ανώτερη πνευματική συνθήκη, όχι μόνο καθοριστική για την επίγεια ζωή αλλά συνάμα και φέρελπι για τη μεταθανάτια.
Στον αρχαιολογικό της χώρο, ένα απο τα πιο γνωστά μέρη στην ιστορία της, είναι η Ρωμαϊκή Αυλή. Αυτή πλαισιώνεται από μεγαλόπρεπα κτήρια που ορίζουν περιμετρικά την έκτασή της. Στο βόρειο άκρο της τελείωνε η Ιερά Οδος, η πιο σημαντική οδός που συνέδεε την Ελευσίνα με την Αθήνα. Την οδό αυτή ακολουθούσε και η πομπή των μυστών στα Ελευσίνια Μυστήρια.
Στον αρχαιολογικό χώρο της πόλης βρίσκουμε επίσης το Ναό Προπυλαίας Αρτέμιδος και Πατρός Ποσειδώνος, τη Βορειδυτική στοά και Εσχάρα, την Κρήνη, την Ανατολική και Δυτική Θριαμβική Αψίδα, το Καλλίχορον Φρέαρ, τα Μεγάλα Προπύλαια, τη Ρωμαϊκή Δεξαμενή, τους Σιρούς (αποθήκες), το Πλουτώνειο, τον Οίκο των Κηρύκων, το Πεισιστράτειο τείχος, την Πομπική Οδό, το Ναό της Σαβίνας, το Τελεστήριο, τη Φιλώνειο Στοά, την Ιερά Αυλή και τελος, το Βουλευτήριο.
Στη θέα αυτών των μνημείων, κάθε επισκέπτης νιώθει σεβασμό αλλά κι ενα βαθύ ηθικό δέος για την ιστορία που ξεδιπλώνεται μπροστά του. Μια παγκόσμια ημέρα, λοιπόν, όπως η σημερινή είναι μια καλή αφορμή, για να ενισχύσουμε τη γνώση μας στο ιστορικό παρελθόν, θέτοντας γερά θεμέλια για την πίστη μας στην πολιτιστική πρόοδο του μέλλοντος.
