Η περιβόητη Σύνοδος Κορυφής, που σήμερα συγκαλείται για τρίτη συναπτή ημέρα και μετά από εκ διαμέτρου αντίθετες εισηγήσεις, είναι το κατεξοχήν όργανο των ηγετών των μελών της Ε.Ε.
Το μοναδικό θέμα της ημερήσιας διάταξης της εν λόγω συνάντησης είναι η ρύθμιση και άρα η τυπική δημιουργία του ταμείου οικονομικής ανάκαμψης από τον Κορωνοϊό. Σημειώνεται πως από τη στιγμή που η περίπτωση ευρωομολόγου αποκλείστηκε ως αντισταθμιστική μέθοδος στις επιπτώσεις της πανδημίας, το Ταμείο θα δώσει χρήματα στα κράτη μέλη, κάποια εν είδει (νέων) δανείων και άλλα ως άμεση επιδότηση.
The Frugal Four
Οι ”γνωστοί – άγνωστοι” που μπλοκάρουν την διαδικασία είναι οι συνήθεις ύποπτοι. Οι υπερ – πλεονασματικές χώρες, ήτοι οι χώρες που έχουν πλεονάζον ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών – και άρα βασίζονται εν μέρει και στα ελείμματα των άλλων χωρών – με κυριότερες τις αποκαλούμενες από τον διεθνή τύπο ως οι « Ολιγαρκείς τέσσερις», δηλαδή, η Σουηδία, η Αυστρία, ηΔανία και ιδίως η Ολλανδία, αποτελούν ξανά την κύρια αιτία δυσκολίας εξεύρευσης αμοιβαίας αποδεκτής λύσης. Βεβαίως, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως αν και η Γερμανία παρουσιάζεται ως συμβιβαστικό πνεύμα, στη δημοσιονομική και οικονομική/εμπορική πραγματικότητα, συντάσσεται πλήρως με τις φειδωλές αντιλήψεις των προαναφερθέντων χωρών. Το group αυτό συνεχίζει να παρουσιάζει εντονότατες διαφωνίες αναφορικά με τα οικονομικά κεφάλαια του ταμείου, τις ρήτρες που θα το διαπνέουν αλλά και τον συνολικό προϋπολογισμό της Ένωσης. Εν ολίγοις, επιζητούν μανιωδώς μικρότερα πακέτα στήριξης, περισσότερη επιτροπεία με παράλληλες ασφυκτικές μεταρρυθμίσεις και λελογισμένο budget.
Από την άλλη πλευρά, ευτυχώς αυτή της κοινής αλλά και οικονομικής λογικής, η Γαλλία υποστηρίζει σθεναρά μια γενναία, ή έστω πιο γενναία από την ανωτέρω περίπτωση, ενίσχυση των κρατών μέσω του Ταμείου, με κύρια έμφαση σε απευθείας επιδοτήσεις. Σε αυτό το στρατόπεδο είναι και οι Νότιες χώρες, όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλλία και ιδίως η Ισπανία και Ιταλία.
Το πλέον όμως ανησυχητικό, αν όχι ανήθικο, ήταν η πρόταση των Βόρειων για δικαίωμα ”βέτο” των υπολοίπων χωρών, εις ότι αφορά την χρηματοδότηση των μελών μέσω του ταμείου, σε περίπτωση που υπάρχει κακοδιαχείριση των πόρων. Όπως πολύ σωστά είπε ο Ιταλός Πρωθυπουργός, αυτό το ”αίτημα” δεν έχει ούτε πολιτική αλλά και ούτε θεσμική/νομική νομιμοποίηση, και αποτελεί τροχοπέδι σε μια εν δυνάμει συμφωνία των ηγετών. Ενδεικτικό του κλίματος είναι ότι χτες ο Πρόεδρος Μακρόν αποχώρησε από το δείπνο των ηγετών.
Ανοιχτό και το ενδεχόμενο μη συμφωνίας
Όπως δήλωσε η ίδια η Μέρκελ:
“Υπάρχει πολλή καλή θέληση αλλά και πολλές θέσεις. Θα καταβάλω κάθε προσπάθεια αλλά είναι πιθανό να μην υπάρξει αποτέλεσμα”.
Συνεπώς, το όλο διχαστικό τριήμερο, μπορεί να καταλήξει και σε φιάσκο, δίχως συμβιβαστική λύση.
Κατώτεροι των περιστάσεων
Αυτό που συμβαίνει ξανά στη Σύνοδο Κορυφής, όπως και σε άλλα κορυφαία Ευρωπαϊκά όργανα (λ.χ. Eurogroup), είναι ουσιαστικά η αναμόχλευση των χρόνιων παθογενειών και η εμμονή πολύ συγκεκριμένων δρώντων στο προσχηματικό συμφέρον αντί της συλλογικής ανασύστασης επί τη βάσει αναγκαίων τομών.
Η Ε.Ε. δεν χρειάζεται άλλα ημίμετρα ή εκβιαστικές μειοψηφίες που κατακερματίζουν μια ήδη παθογενή γηραιά ήπειρο. Δεν νοείται να συζητάμε για περαιτέρω δημοσιονομικά μέτρα (επιτροπεία, μειώσεις δαπανών κ.α.) τη στιγμή που καλά καλά δεν έχουμε επανέλθει από την Κρίση Χρέους του 2008 ή – άκουσον άκουσον – μηχανισμούς βέτο στη στήριξη χωρών που επλήγησαν τρομακτικώς από αυτή την πανδημία. Τα φέρετρα στην Ιταλία είναι ακόμα φρεσκοθαμμένα, και όμως κάποιοι συνεχίζουν να μιλούν για δήθεν αλληλλεγγύη την ώρα που αρνούνται μια ουσιαστική βοήθεια.
Ζούμε αυτά που ζήσαμε το 2010, το 2013, το 2015. Οι γνωστοί – άγνωστοι ”φειδωλοί” είναι και αυτοί που αποτελούν το καλύτερο επιχείρημα των απανταχού σκεπτικιστών. Είναι καιρός η Ένωση, ήδη από το ανώτατο επίπεδο, να αναρωτηθεί που θέλει να καταλήξει, τι χρειάζεται να αλλάξει και ποιές είναι οι εναλλακτικές της κάθε προοπτικής. Οι εμμονές και τα ημίμετρα, πρέπει κάποτε να σταματήσουν.
