Στις 26 Μαΐου ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρ.Τ. Ερντογάν εκτόξευσε νέες απειλές κατά της Συρίας αναφερόμενος σε ανοιχτούς λογαριασμούς με την τρομοκρατία στα τουρκοσυριακά σύνορα και δήλωσε πως θα ακολουθήσει νέα εισβολή στα εδάφη αυτά.

H Toυρκία από τον Αύγουστο του 2016 μέχρι και σήμερα έχει προχωρήσει σε πέντε στρατιωτικές επιχειρήσεις στα τουρκοσυριακά σύνορα με την τελευταία να είναι αυτή της «Ασπίδας της Άνοιξης» που ξεκίνησε στις 27/2/2020 και ουσιαστικά η επιχείρηση που ανακοινώθηκε πριν από περίπου 20 ημέρες από τον Τούρκο Πρόεδρο αποτελεί μέρος αυτής.

Η επίσημη αιτολογία για αυτές τις επιχειρήσεις ήταν η καταπολέμηση της τρομοκρατίας που προέρχεται, σύμφωνα με τις τουρκικές αρχές, από το PKK (Kurdistan Workers’ Party) και το YPG (People’s Defense Units), το οποίο αποτελεί ένα σώμα κουρδικής πολιτοφυλακής στα εδάφη της Βόρειας Συρίας. Πέρα από αυτή τη δικαιολογία, όμως, φαίνεται πως στόχος της Τουρκίας είναι η επέκταση σε ένα βάθος 30 χλμ. στα συριακά εδάφη αποκτώντας τον έλεγχο σε μια περιοχή όπου η πλειοψηφία των κατοίκων είναι κουρδικής καταγωγής.

Το κυριότερο όπλο που έχει χρησιμοποιήσει η Τουρκία σε αυτές τις επιχειρήσεις είναι ο ψυχολογικός πόλεμος. Με προκηρύξεις μέσω sms και ρίψεις φέιγ-βολάν από αεροσκάφη προσπαθεί να πιέσει ψυχολογικά τους ντόποιους κατοίκους. Η χρήση μηνυμάτων όπως «το Αφρίν ανήκει στους κατοίκους του» και οι παρεκκλίσεις προς τα απλά μέλη του PKK και του YPG να αποσυρθούν και να συνταχθούν με τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις για τη διατήρηση προστασίας στην περιοχή αναδεικνύουν τη μεγάλη προσπάθεια διείσδυσης στην ψυχολογία των πολιτών των περιοχών αυτών, ιδιαίτερα των Αράβων και των Τουρκμένων.

Στο στρατιωτικό κομμάτι παρατηρούμε πως η Τουρκία χρησιμοποιεί την κλασσική τακτική της ημισελήνου, όπου διατηρείται μια συνεχής πίεση κατά μέτωπο, ενώ ταυτόχρονα πραγματοποιούνται ενέργειες από τα πλευρά. Η τακτική αυτή ήταν μια από τις πιο διαδεδομένες μεθόδους επίθεσης του οθωμανικού στρατού που εξακολουθεί να εφαρμόζεται μέχρι και σήμερα ακόμα και σε στάδια.

Αν παρατηρήσουμε το μοτίβο των επιχειρήσεων στη Βόρεια Συρία, βλέπουμε πως εφαρμόζεται το συγκεκριμένο πλάνο. Στην πρώτη χρονικά επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη» στράφηκε προς την περιοχή του Al Bab στα δυτικά του Ευφράτη ποταμού. Στη συνέχεια, με την επιχείρηση «Ελέγχου και Περιστολής της Έντασης» τον Οκτώβριο του 2017 άνοιξε μέτωπο στην περιοχή του Idlib δυτικά του Afrin, ενώ στην τρίτη επιχείρηση του 2018 εισέβαλε στην περιοχή του Afrin σε πιο κεντρικό σημείο. Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα δεδομένα και παρατηρώντας τη θέση των περιοχών αυτών πάνω στο χάρτη βλέπουμε πως με τη σειρά των επιχειρήσεων ουσιαστικά σχηματίζεται μια νοητή ημισέληνος.

Χάρτης της συνοριακής περιοχής ανάμεσα σε Συρία και Τουρκία. Πηγή: Daily Sabah

Σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να αναφέρουμε πως οι επιχειρήσεις αυτές αποτέλεσαν σημείο τριβής μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ, ενώ έχει δημιουργήσει ένα πεδίο ανταγωνισμού και με τη Ρωσία. Μάλιστα, η Ρωσική Ομοσπονδία στις 2 Ιουνίου εξέφρασε την αντίθεσή της σε μια νέα τουρκική επιχείρηση της Τουρκίας στην περιοχή. Ας μην ξεχνάμε πως σε περιοχές των τουρκοσυριακών συνόρων, οι Ρώσοι έχουν σταματήσει τις τουρκικές δυνάμεις σε βάθος 10 χλμ αποτρέποντάς τους να συνεχίσουν βαθύτερα φοβούμενη μια νέα αναζωπύρωση του ISIS που θα επιτεθεί εκ νέου στην κυβέρνηση Άσσαντ.

Η Ρωσία, αν λάβουμε υπόψη και τα γεγονότα στην Ουκρανία, δεν θα μπορέσει να αποδεχθεί την εξάπλωση ενός μέλους του ΝΑΤΟ σε μια περιοχή ζωτικού ενδιαφέροντος για την ίδια, γεγονός που θα υποδήλωνε αδυναμία για τη Ρωσική Ομοσπονδία να διαφυλάξει τα συμφέροντά της. Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία προσπαθεί εν μέσω της γενικότερης κρίσης να αποδείξει πως αποτελεί μια ανερχόμενη περιφερειακή δύναμη ανεξάρτητη από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία.

Παρόλα αυτά, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις που δείχνουν πτώση των ποσοστών του Ερντογάν, η συνεχόμενη αύξηση του πληθωρισμού και η γενικότερη πίεση της τουρκικής οικονομίας αποδεικνύουν πως έχει στραφεί σε απειλές προς γειτονικές χώρες σε μια προσπάθεια εκτόνωσης της αντίδρασης της τουρκικής κοινωνίας.

Είναι, λοιπόν, αντιληπτό πως μια ενδεχόμενη αποτυχία στο συριακό μέτωπο κατά πάσα πιθανότητα θα στρέψει τα βλέμματα στο σύμπλοκο της Ελλάδας και της Κύπρου. Ήδη με ένα tweet στα ελληνικά πριν από 6 ημέρες προσπάθησε να αναδείξει το ζήτημα της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου με μια δική του ανάγνωση των όρων της Συνθήκης της Λωζάννης, ενώ φαίνεται πως θα υπάρξει εκ νέου δραστηριοποίηση των τουρκικών γεωτρυπάνων στην κυπριακή ΑΟΖ τον Ιούλιο.

Φήμες, μάλιστα, λένε πως το ένα εξ αυτών θα ονομάζεται Αμπντούλ Χαμίντ ΙΙ προς τιμήν του τελευταίου Οθωμανού Αυτοκράτορα πριν την εξέγερση των Νεοτούρκων. Κίνηση που πιθανότατα αναφέρεται στους εσωτερικούς του αντιπάλους σχετικά με το αυταρχικό ιδεολογικό του πλαίσιο, καθώς εκείνη η περίοδος εις ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική δεν κατέληξε επιτυχώς για την Οθωμανική Αυτοκρατορία…